Od trzech miesięcy obowiązuje elektroniczny system opłat drogowych czyli viaTOLL.
Dotyczy on pojazdów samochodowych i zespołów pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej przekraczającej 3,5 tony oraz autokarów i busów powyżej dziewięciu miejsc. System obowiązuje na wybranych i wskazanych w rozporządzeniu autostradach oraz drogach krajowych i ekspresowych.
Stawki dla pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony i autobusów wynoszą od 20 do 53 gr/km dla autostrad i dróg ekspresowych oraz od 16 do 42 gr/km dla pozostałych
dróg krajowych. Wysokość stawek od początku budziła wiele kontrowersji i emocji. Nikt do końca nie wiedział co wlicza się na wysokość takiej opłaty. Wśród przewoźników pojawiła się nawet informacja, że firmy transportowe zwolnione są z opłaty środowiskowej gdyż w opłacie za przejazd po drodze krajowej jest ona zawarta. Niestety jest to NIEPRAWDA!!!!!
Prawo ochrony środowiska określa, że opłata za korzystanie ze środowiska ponoszona jest za wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza, pobór wód ze środowiska, wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi oraz składowanie odpadów. Opłaty środowiskowe przedsiębiorca nalicza samodzielnie, a następnie przekazuje do urzędu marszałkowskiego właściwego ze względu na miejsce korzystania ze środowiska.
Stawki opłat ustalane są corocznie Obwieszczeniem Ministra Środowiska. Obecnie obowiązuje Obwieszczenie Ministra Środowiska z dnia 4 października 2010r. w sprawie wysokości stawek opłat za korzystanie ze środowiska na rok 2011 ogłoszone w Monitorze Polskim 2010r. (Nr 74, poz. 945). Sposób obliczania opłaty zależy od źródła emisji, zaś wysokość od ilości i rodzaju gazów lub pyłów wprowadzonych do powietrza. Podmioty korzystające ze środowiska – zgodnie z ustawą Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150 z późn. zm.) są zobligowane do samodzielnego naliczania i wnoszenia bez wezwania na rachunek urzędu marszałkowskiego, w terminie miesiąca po upływie każdego półrocza opłat.
Śmiało można wskazać na trzy podstawowe cele poboru opłaty:
- użytkownik drogi ma za nią zapłacić
- w transporcie jest najlżejszy pobór podatków
- nacisk aby w ramach polityki proekologicznej przewoźnicy inwestowali w najnowocześniejszy tabor.
Jeżeli chodzi o przyjętą metodologię kalkulacji kosztów e-myta zawarta jest ona w dyrektywie 2006/38/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 maja 2006 r. zmieniającej dyrektywę 1999/62/WE w sprawie pobierania opłat za użytkowanie niektórych typów infrastruktury przez pojazdy ciężarowe (Dz.U.UE L Nr 157 z 09.06.2006). Metoda, która posłużyła do skalkulowania tych stawek- jak czytamy w uzasadnieniu do rozporządzenia- została oparta na prognozach ruchu pojazdów ciężarowych czyli stawkę bazową wysokości 46 gr/km wyliczono w oparciu o prognozy ruchu na drogach.
Zgodnie z paragrafem 3.1 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 22 marca 2011 r w sprawie obliczania maksymalnej stawki opłaty elektronicznej ( DZ.U. Nr 77, poz. 417) wysokość maksymalnej stawki opłaty elektronicznej oblicza się na podstawie kosztów:
- budowy drogi krajowej
- finansowych
- utrzymania drogi krajowej
- remontów drogi krajowej
- ochrony oraz zarządzania drogą krajową
- poboru opłaty elektronicznej.
Koszty budowy drogi krajowej obejmują koszty budowy oraz przebudowy drogi, w tym koszty opracowania programu inwestycji, ekspertyz, studiów, dokumentacji projektowej, nabycia nieruchomości i przygotowania gruntów pod budowę drogi, pomiarów geodezyjnych, prac geologicznych, badań archeologicznych, a także koszty wykonania robót budowlanych, zarządzania tymi robotami, nadzoru inwestorskiego oraz kwotę marży, którą należy wypłacić wykonawcy.
Koszty finansowe obejmują zaś wszelkie koszty związane z pozyskiwaniem i obsługą kapitału dłużnego, zwrot z wkładów finansowych udziałowców w przypadku umów o budowę i eksploatację albo wyłącznie eksploatację autostrady a także kwoty wydatkowane na ubezpieczenie oraz koszt należnych podatków.
Koszty utrzymania drogi krajowej obejmują wykonywanie robót konserwacyjnych, porządkowych i innych zmierzających do zwiększenia bezpieczeństwa i wygody ruchu, w tym także odśnieżanie i zwalczanie śliskości zimowej.
Koszty remontów to wykonanie robót przywracających pierwotny stan drogi a koszty ochrony oraz zarządzania drogą to działania mające na celu niedopuszczenia do przedwczesnego zniszczenia drogi, obniżenia klasy drogi, ograniczenia jej funkcji, niewłaściwego jej użytkowania oraz pogorszenia warunków bezpieczeństwa ruchu.
Ostatnim elementem opłaty drogowej jest koszt poboru opłaty elektronicznej. W jej skład wchodzi przygotowanie, wdrożenie i budowa systemu poboru opłaty a także eksploatacja systemu poboru opłaty.
Przyglądając się dokładnie elementom wchodzącym w skład elektronicznego systemu poboru opłat jasno widać, że opłata za korzystanie ze środowiska nie wchodzi.
Jadwiga Dudzik
Kancelaria Prawna Viggen
www.kancelariaprawnaviggen.pl
http://kancelariaprawnaviggen.pl//news/49/40/Czy-stosowanie-systemu-viaTOLL-zwalnia-z-wyliczania-oplat-srodowiskowych/