Bardzo ważną kwestią z punktu widzenia osób prowadzących działalność gospodarczą w zakresie wykonywania transportu drogowego, są okoliczności w których dochodzi bądź też może dojść do cofnięcia licencji, a tym samym konieczności zakończenia działalności w tym zakresie. O tym co jest powodem obligatoryjnego cofnięcia licencji stanowi art. 15 ust.1 pkt2 Ustawy o transporcie drogowym, zgodnie z którym;
Licencję cofa się:
1) w przypadku gdy:
a) wydano prawomocne orzeczenie zakazujące przedsiębiorcy wykonywania działalności gospodarczej objętej licencją,
b) przedsiębiorca nie podjął działalności objętej licencją w ciągu 6 miesięcy od dnia jej wydania, pomimo wezwania organu licencyjnego do jej podjęcia;
2) jeżeli jej posiadacz:
a) nie spełnia wymagań uprawniających do wykonywania działalności w zakresie transportu drogowego,
b) rażąco naruszył warunki określone w licencji lub inne warunki wykonywania działalności objętej licencją określone przepisami prawa,
c) odstąpił licencję osobie trzeciej,
d) zaprzestał wykonywania działalności gospodarczej objętej licencją, a w szczególności nie wykonuje, na skutek okoliczności zależnych od niego, transportu drogowego co najmniej przez 6 miesięcy,
e) rażąco narusza przepisy dotyczące czasu pracy kierowców lub kwalifikacji kierowców;
3) jeżeli posiadacz licencji na wykonywanie transportu drogowego taksówką samowolnie zmienia wskazania urządzeń pomiarowo – kontrolnych, zainstalowanych w pojeździe;
4) jeżeli przedsiębiorca wykonujący transport drogowy w zakresie, o którym mowa w art. 4 pkt 3 lit. B – czyli pośrednictwo przy przewozie rzeczy- zlecił wykonanie przewozu rzeczy podmiotowi nieposiadającemu licencji.
Prowadzący działalność gospodarczą musi znać zasady prowadzenia tej działalności, a przede wszystkim wymagania, których naruszenie może prowadzić lub prowadzi do utraty licencji. Przede wszystkim ważne jest aby posiadacz licencji spełniał wymagania konieczne do prowadzenia działalności transportowej stawiane przez ustawę, a ponadto aby nie dochodziło do naruszeń warunków określonych w licencji lub też innych warunków nie tylko wynikających z wydanej licencji, a dotyczących wykonywanej działalności. Równie istotnym jest zapewnienie, aby zatrudnieni przez przedsiębiorcę kierowcy posiadali wszystkie wymagane dokumenty, w tym potwierdzające posiadanie przez nich odpowiednich uprawnień, legitymowania się odpowiednim stanem zdrowia, a także dokumentujące czas pracy.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami to do obowiązków przedsiębiorcy należy takie zorganizowanie pracy zatrudnionych kierowców, aby nie dochodziło do przekraczania obowiązujących norm czasu pracy, ponieważ poza kierowcą to przedsiębiorca ponosi dotkliwe skutki stwierdzonych naruszeń przepisów.
Jak wynika z powyższego wyliczenia przypadków cofnięcia licencji, ustawodawca w stosunku donaruszenia warunków określonych w licencji lub innych określonych przepisami prawa warunków wykonywania działalności objętej licencją (w art. 15 ust. 1 pkt 2 lit. b ustawy o transporcie drogowym), wprowadził wymóg rażącego ich naruszenia, a więc odmiennie niż w miejscu, gdzie określił, że cofnięcie licencji następuje wówczas, gdy posiadacznie spełnia wymagań uprawniających do wykonywania działalności w zakresie transportu drogowego. Takie sformułowanie normy wskazuje, że każde niespełnienie wymagań będzie skutkować cofnięciem licencji, a w przypadku naruszenia warunków zawartych w licencji lub innych przepisach – tylko wtedy gdy ich charakter będzie rażący .
Kwestią wymagającą głębszego wyjaśnienia, jest zawarte w przepisie pojęcie „rażąco”. Otóż oznacza ono inną – kwalifikowaną postać naruszenia, a więc najwyższy stopień naruszenia. Pojęcia tego nie można utożsamiać z „wielokrotnością” naruszenia. Wielokrotność naruszenia obowiązków nałożonych przez odpowiednie przepisy prawa, nie jest okolicznością, która jest bez znaczenia prawnego, ale nie jest również elementem koniecznym do stwierdzenia rażącego naruszenia prawa, a tym bardziej rażącego naruszenia warunków określonych w licencji lub innych warunków wykonywania działalności objętej licencją określonych przepisami prawa. Należy mieć na uwadze, że pojęcie „rażące” jest pojęciem nieostrym, posiadającym pewną treść obiektywną, wobec której dany organ nie może pozostać obojętny i musi poddać je odpowiedniej wykładni w aspekcie okoliczności danej sprawy.
Wymóg stwierdzenia rażącego naruszenia prawa jako przesłanki cofnięcia licencji, ustawodawca przewidział również w przypadku, naruszania przepisów dotyczących czasu pracy kierowców lub ich kwalifikacji. Czyli, jeżeli zostanie wszczęta procedura cofnięcia licencji w takim przypadku, organ musi udowodnić, że naruszenia przepisów dotyczących czasu pracy kierowców lub ich kwalifikacji były rażące i odpowiednio a zarazem przekonywująco uzasadnić swoje stanowisko.
Ustawodawca w art. 15 ust.2 wprowadził jednak pewne ograniczenie w zakresie możliwości cofnięcia licencji w opisanych poniżej przypadkach:
a) nie spełniania wymagań uprawniających do wykonywania działalności w zakresie transportu drogowego,
b) rażącego naruszenia warunków określonych w licencji lub innych warunków wykonywania działalności objętej licencją określone przepisami prawa,
d) zaprzestania wykonywania działalności gospodarczej objętej licencją, a w szczególności nie wykonuje, na skutek okoliczności zależnych od niego, transportu drogowego co najmniej przez 6 miesięcy,
e) rażącego naruszenia przepisów dotyczących czasu pracy kierowców lub kwalifikacji kierowców.
Otóż w odniesieniu do powyższych przypadków, kwalifikujących się do cofnięcia przewoźnikowi licencji, musi uprzednio nastąpić pisemne ostrzeżenie przedsiębiorcy, że w przypadku ponownego stwierdzenia naruszenia tych przepisów zostanie wszczęte postępowanie w sprawie cofnięcia licencji, z zastrzeżeniem, że ostrzeżenie nie jest konieczne w przypadku gdy osoby zarządzające firmą przestały spełniać wymóg dobrej reputacji – zostali skazani prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwa umyślne: karne skarbowe, przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, mieniu, obrotowi gospodarczemu, wiarygodności dokumentów, ochronie środowiska lub warunkom pracy i płacy albo innym przepisom dotyczącym wykonywania zawodu.
Wyżej opisany przepis należy rozumieć w ten sposób, że w momencie gdy posiadacz licencji naruszył warunki wykonywania działalności objętej licencją określone przepisami prawa, organ ostrzeże posiadacza licencji, że po ponownym naruszeniu określonych w ostrzeżeniu przepisów, zostanie wszczęte postępowanie w sprawie cofnięcia licencji.
Przepis ten zatem wprowadza jako zasadę, że cofnięcie licencji następuje, jeżeli pomimo ostrzeżenia, przedsiębiorca dopuszcza się naruszeń wymienionych w art. 15 ust. 1 pkt 2 ustawy o transporcie drogowym. Organ po stwierdzeniu naruszeń licencji lub innych warunków powinien zgodnie z wyżej wskazaną procedurą ostrzec pisemnie przedsiębiorcę. Dopiero stwierdzenie naruszeń po pisemnym ostrzeżeniu skutkuje wszczęciem postępowania, w wyniku którego zostanie cofnięta licencja ( wyrok WSA Warszawa z 2004-04-06 II SA 3850/02 Legalis ).
Przepisu art. 15 ust. 1 pkt 2 lit. d – dotyczącego cofnięcia licencji w przypadku zaprzestania wykonywania działalności na skutek okoliczności zależnych od przedsiębiorcy nie stosuje się, jeżeli przewoźnik zawiadomił organ, który udzielił licencji, o zawieszeniu wykonywania transportu drogowego, w trybie i na zasadach określonych w ustawie.
Opracowała: Aneta Kałuża-Plaskota -Prawnik Kancelarii Prawnej VIGGEN
http://kancelariaprawnaviggen.pl//news/12/40/Powody-cofniecia-licencji-uprawniajacej-do-wykonywania-dzialalnosci-w-zakresie-transportu-drogowego-cz-I/
