Stowarzyszenia URKSiTD „Najlepsza Droga” oraz Zrzeszenie PPO „Ziemia Sądecka” skierowało do Wojewody Małopolskiego zgłoszenie zgodnie z sugestią Ministerstwa Transportu w sprawie niedopełnienia obowiązków Gminy Nowy Sącz dotyczących pobierania zawyżonych opłat za korzystanie z dworca autobusowego. Sprawa dotyczy pobierania rażąco zawyżonych opłat od przewoźników. Wszytko wskazuje, że Gmina Nowy Sącz nie podjęła obowiązkowych negocjacji w zakresie ustalenia wysokości stawki za odjazd. Jeśli tak – to dopuściła się poważnego zaniechania obowiązku ustawowego określonego przepisami ustawy o publicznym transporcie zbiorowym.
Modlnica, dnia 15 października 2012 r.
Kancelaria Prawna Viggen s.c. Mariusz Miąsko, Małgorzata Miąsko
ul. Częstochowska 6, 32-085 Modlnica
w imieniu: Stowarzyszenia Uczestników Rynku i Komunikacji Samochodowej
i Transportu Drogowego „NAJLEPSZA DROGA”
ul. Tyniecka 10a, Kraków
Pan Wojewoda Małopolski
Jerzy Miller
ul. Basztowa 22
31-156 Kraków
Szanowny Panie Wojewodo !
W odpowiedzi na nasze pismo do Ministerstwa Transportu Budownictwa i Gospodarki Morskiej dot. pilnej konieczności renegocjacji przez zainteresowane gminy wysokości opłat pobieranych od przewoźników przez administratorów dworców autobusowych, otrzymaliśmy z jego strony istotne wskazówki. Tak więc Ministerstwo Transportu w swym piśmie z dnia 2 października skierowanym do naszego Stowarzyszenia stwierdziło między innymi, że „Organem nadzoru nad działalnością gminną jest Prezes Rady Ministrów i Wojewoda a w zakresie spraw finansowych – Regionalna Izba Obrachunkowa /art. 86 ustawy z dnia 8 marca 1990r o samorządzie gminnym Dz.U z 2001r. Nr 142, poz.1591/”.
Pismami z dnia 8 lipca 2012 roku, z dnia 10 sierpnia 2012 roku oraz pismem z dnia 4 października 2012 r. zwróciliśmy się do Pana Prezydenta Miasta Nowy Sącz w sprawie konieczności renegocjacji przez Gminę Nowy Sącz wysokości opłat pobieranych od przewoźników przez administratora dworca autobusowego w Nowym Sączu krakowską spółkę z o.o Regionalny Dworzec Autobusowy. Nasze pismo dotyczyło sprawy bardzo istotnej dotyczącą praktycznej realizacji przez gminę Nowy Sącz ważnego, podstawowego obowiązku prawnego, zaliczonego przez ustawodawcę do zadań własnych samorządu gminnego. Odpowiedzi ze strony gminy Nowy Sącz okazały się mętne i nic nie wnoszące, były wręcz naigrywaniem się z obowiązującego prawa. Stan prawny: W art. 7 ust. 1 pkt. 4 Ustawy o samorządzie gminnym z dnia 12 października 2001 r./Dz. U. nr 142, poz.1591/ wśród zadań własnych gminy, a więc takich które z mocy prawa należą do jej podstawowych i najważniejszych obowiązków, znalazło się organizowanie lokalnego transportu zbiorowego na swoim terenie. Zadanie to zostało bardzo wyraźnie skonkretyzowane w Ustawie o publicznym transporcie zbiorowym z dnia 16 grudnia 2010 r. /Dz.U. 2011 nr 5, poz13/. Ustawa ta wśród wielu innych, wprowadza pojęcie organizatora publicznego transportu zbiorowego i operatora publicznego transportu zbiorowego, oraz w sposób szczegółowy reguluje ich wzajemne stosunki. Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt. 1 lit. a w/w ustawy organizatorem /tym właściwym ze względu na obszar działania lub zasięg przewozów na linii komunikacyjnej albo sieci komunikacyjnej/ gminnych przewozach pasażerskich jest gmina. Równocześnie ust. 4 przywołanego art. 7 normuje, że określone w ustawie zadania organizatora wykonuje w przypadku gminy /tu w przypadku Nowego Sącza/ prezydent miasta. Z kolei art. 8. pkt .3 ustawy do zadań organizatora zalicza zarządzanie publicznym transportem zbiorowym. Pojęcie zarządzania jest skonkretyzowane w art. 43 omawianej ustawy o publicznym transporcie zbiorowym /art. 43 ust. 1/ jako polegające w szczególności na negocjowaniu i zatwierdzaniu zmian do umowy z operatorem oraz ocenie i kontroli realizacji przez operatora i przewoźnika usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego.
Panie Wojewodo ! Pragnę zwrócić uwagę na bardzo wyraźne sformułowanie przez ustawodawcę kluczowego znaczenia negocjacji, zatwierdzenia oceny i kontroli, w tym procesie zarządzania, wszystko to jest obowiązkiem organizatora czyli gminy. Jest to oczywiste ponieważ chodzi o dobro danej wspólnoty samorządowej, właściwą i skuteczną realizację zadania własnego gminy. W przypadku nie wywiązania się przez gminę z tych kluczowych czynności konstytuujących proces zarządzania mamy i prawnie i praktycznie do czynienia z rezygnacją z roli organizatora publicznego transportu zbiorowego, czyli z lekceważeniem zaspokajania zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej. Wykonywanie przez prezydenta miasta zadań organizatora jest bardzo szczegółowo ujęte w art. 15 i następnych ustawy. Tak więc art. 15 ust.1 pkt. 5 stwierdza, że organizowanie publicznego transportu zbiorowego polega w szczególności między innymi na ustalaniu stawek opłat za korzystanie przez operatorów i przewoźników z przystanków komunikacyjnych i dworców, których właścicielem albo zarządzającym nie jest jednostka samorządu terytorialnego. Kluczowe znaczenie mają przepisy art. 16 ustawy Zadania organizatora ujęte są w nim bardzo precyzyjnie, w szczególności dotyczy to stawek opłat.
To samo pojęcie /literalnie identyczne/ stawki opłat za korzystanie przez operatora i przewoźnika z przystanków komunikacyjnych lub dworców ma zastosowanie zarówno do przypadku gdy właścicielem albo zarządzającym przystanku komunikacyjnego lub dworca jest jednostka samorządu terytorialnego czy też inny podmiot. W przypadku jednostki samorządu terytorialnego ich wysokości ustalona jest w ust. 4 i 5 pkt. 1 i 2.W przypadku innych podmiotów będących właścicielami lub zarządzającymi przystankiem komunikacyjnym lub dworcem konieczne są przewidziane przez ustawodawcę negocjacje między tymi podmiotami a gminą. Panie Wojewodo ! Bez organizatora – gminy nic istotnego dla publicznego transportu zbiorowego nie ma prawa zaistnieć, niezależnie od tego kto jest operatorem – dla naszego Stowarzyszenia jest to oczywiste i wprost wynikające z przepisów obowiązującego prawa. Gmina i realizujący jej zadania prezydent miasta stoją na straży interesu swojej wspólnoty samorządowej, realizując swoje prawne obowiązki, szczególnie te określone przez ustawodawcę jako zadania własne. Jest szczególnie ważne, że w art. 16 ust.5 pkt. 2 ustawodawca stwierdził, że w przypadku gdy właścicielem albo zarządzającym przystanku komunikacyjnego lub dworca jest jednostka samorządu terytorialnego, stawka opłaty za jedno zatrzymanie środka transportu na dworcu nie może być wyższa niż 1 złoty.
Taka stawka została uznana za rentowną ekonomicznie i opłacalną dla gminy występującej w roli operatora na etapie tworzenia prawa w Sejmie! Dla negocjacji prowadzonych przez gminę z operatorami którymi są inne podmioty, jest to główny punkt odniesienia, można moim zdaniem przyjąć, że w granicach tejże 1 złotówki winny być prowadzone wspomniane negocjacje. Prośba o działania nadzorcze Wojewody Po przedstawieniu powyższego stanu prawnego pragnę zgłosić Panu Wojewodzie z tytułu sprawowanego prawnego nadzoru nad działalnością gminą następującą sprawę dot. gminy Nowy Sącz. Dotarły do naszego Stowarzyszenia na początku lipca 2012 roku pisemne zawiadomienia od przewoźników, że administrator /operator/ dworca autobusowego w Nowym Sączu występujący pod firmą Regionalny Dworzec Autobusowy Sp. z o.o z siedzibą w Krakowie ul. Ostatnia 1 C 31 – 444 Kraków, narzucił im umowy na korzystanie z dworca, gdzie między innymi za wspomniane wyżej jedno zatrzymanie przywołany administrator pobiera opłaty w granicach od 8,50 zł do 17 zł/plus VAT 23%/,w zależności od pojemności autobusu do/od 25 miejsc siedzących.
Czyli wliczając VAT w skrajnym przypadku opłata ta wynosi niemal 21 złotych. tj dwadzieścia jeden razy więcej niż maksymalna stawka opłat przewidziana przez ustawodawcę dla gminy. Można jeszcze dodać, że kwota ta wzrasta do 24,60 zł/ w tym VAT/ w przypadku odprawy autobusu bez względu na jego pojemność. W związku z powyższym w piśmie z dnia 8 lipca 2012 r. skierowałem do Pana Prezydenta Nowego Sącza następujące pytania:
1.Czym kierowano się w toku negocjacji ze spółką RDA, że wyrażona została przez gminę zgoda na tak drastyczną podwyżkę opłat dla przewoźników, jakie były argumenty finansowe spółki RDA?
2.Czy zdaniem Pana Prezydenta stan tu opisany służy właściwemu zaspokojeniu potrzeb w zakresie publicznego transportu zbiorowego mieszkańców Nowego Sącza?
3.W jakim trybie nastąpiło zatwierdzenie w gminie wyników negocjacji z spółką RDA?
4.Jaka jest ze strony gminy aktualna ocena i kontrola realizowanej przez spółkę RDA funkcji administratora dworca autobusowego w Nowym Sączu.
Otrzymane odpowiedzi Gminy Nowy Sącz były nie na temat obraźliwie krótkie i nie merytoryczne. Zawierały jedną jedyną informację, że negocjacje gminy Nowy Sącz z spółką RDA „nadal trwają” /czyli od miesiąca maja 2012 roku do chwili bieżącej/. Jednak spółka RDA w tym czasie zawarła /narzuciła swe umowy z przewoźnikami – naszym zdaniem są to umowy w świetle obowiązującego prawa bezprawne/ i ciągle pobiera drastycznie zawyżone opłaty od przewoźników. Wiele wskazuje na to, że tylko wkroczenie władcze Wojewody może przerwać ten stan bezprawia. Panie Wojewodo ! Istnieje w świetle przedstawionych wyżej obowiązujących przepisów prawa jak też zaistniałego stanu rzeczy /treści umów zawartych między RDA a przewoźnikami/, oraz faktu braku właściwej reakcji ze strony Pana Prezydenta Miasta Nowy Sącz, uzasadnione podejrzenie, że gmina Nowy Sącz faktycznie zrezygnowała z ustawowej roli organizatora publicznego transportu zbiorowego. Stan taki jest ciężkim naruszeniem obowiązującego prawa i nie powinien być zarówno przez gminę Nowy Sącz jak i organa nadzorcze i kontrolne Rzeczpospolitej dalej tolerowany Zwracam się więc do Pana Wojewody o pilne podjęcie działań sprawdzających i nadzorczych.
Mariusz Miąsko
Prezes Stowarzyszenia URKSiTD „Najlepsza Droga”
Prezes Zrzeszenia PPO „Ziemia Sądecka”
http://kancelariaprawnaviggen.pl//news/119/40/Zgloszenie-w-trybie-nadzoru-do-Wojewody-Malopolskiego-w-sprawie-niejasnej-roli-Gminy-Nowy-Sacz-w-zakresie-ustalania-zawyzonych-oplat-za-korzystanie-z-dworca-autobusowego/
