15 października 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy przygotowany przez Ministerstwo Finansów, który przewiduje znaczącą podwyżkę tzw. opłaty cukrowej. Nowelizacja obejmuje ustawę o zdrowiu publicznym oraz ustawę o podatku dochodowym od osób fizycznych i ma wejść w życie 1 stycznia 2026 r.

Oficjalnym celem rządu jest troska o zdrowie publiczne i ograniczenie spożycia cukru, jednak w praktyce zmiany oznaczają wzrost kosztów dla producentów, importerów i dystrybutorów napojów – szczególnie tych zawierających cukier, słodziki, kofeinę i taurynę. Nowe przepisy dotkną również sprzedaży internetowej, koncentratów, syropów oraz napojów rozpuszczalnych.

Zgodnie z przyjętym projektem, wzrośnie zarówno stała, jak i zmienna część opłaty cukrowej. Część stała, naliczana od napojów zawierających do 5 gramów cukru na 100 ml lub jakikolwiek słodzik, wzrośnie z 50 groszy do 70 groszy za litr. Część zmienna, która dotyczy każdego grama cukru powyżej 5 g na 100 ml, podniesiona zostanie z 5 groszy do 10 groszy. Znacząca zmiana dotyczy także dodatku za zawartość kofeiny lub tauryny, występujących w napojach energetycznych – tu opłata wzrośnie aż dziesięciokrotnie, z 10 groszy do 1 zł za litr. Ustawodawca przewiduje również podniesienie maksymalnej opłaty za litr napoju z obecnych 1,20 zł do 1,80 zł.

Ministerstwo Finansów uzasadnia zmiany koniecznością zwiększenia skuteczności podatku. Choć w pierwszym roku po jego wprowadzeniu (2021) sprzedaż słodzonych napojów spadła o 19%, to po dwóch latach wróciła do wcześniejszych poziomów. Rząd przekonuje, że tylko wyższe i bardziej odczuwalne stawki mają szansę wpłynąć na zachowania konsumentów, a przy okazji ograniczyć obciążenia administracyjne związane z poborem podatku.

Jednak cel zdrowotny to nie wszystko. Projekt przewiduje także inne zmiany fiskalne, m.in. podniesienie podatku od wygranych z 10% do 15% oraz podwyżki akcyzy na alkohol. Zgodnie z oceną skutków regulacji (OSR), nowe przepisy mają przynieść budżetowi państwa ponad 2,1 miliarda złotych rocznie, a w ciągu dekady – blisko 30 miliardów złotych.

Dla branży spożywczej oznacza to konieczność szybkiego działania. Podwyżki obejmą szeroki wachlarz produktów: od klasycznych napojów gazowanych, przez napoje energetyczne, aż po koncentraty i syropy stosowane w gastronomii i sprzedaży detalicznej. Wzrosną nie tylko ceny, ale i obowiązki sprawozdawcze – szczególnie dla firm prowadzących sprzedaż wysyłkową lub eksport napojów.

Warto też pamiętać o ryzykach: za niewniesienie opłaty cukrowej grozi kara finansowa w wysokości 50% należnej daniny. Przedsiębiorcy, którzy nie dostosują się do nowych zasad w odpowiednim czasie, narażają się nie tylko na straty finansowe, ale także na konsekwencje prawne i utratę zaufania klientów.

Jeśli Twoja firma produkuje, importuje lub sprzedaje napoje – nie czekaj na ostatnią chwilę. Zmiany wchodzą w życie 1 stycznia 2026 r., ale proces adaptacji wymaga czasu: od zmian w recepturach i opakowaniach po aktualizację systemów księgowych i komunikację z kontrahentami.

Kancelaria Prawna Viggen Sp.j. oferuje kompleksowe wsparcie prawne dla podmiotów działających w branży żywnościowej oraz rolniczej, ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb rolników indywidualnych. Oferujemy profesjonalne usługi w zakresie oceny i zapewnienia zgodności produktów żywnościowych oraz materiałów przeznaczonych do kontaktu z żywnością z obowiązującymi krajowymi i międzynarodowymi normami i przepisami. Nasze wieloletnie doświadczenie, zespół ekspertów oraz biegła znajomość przepisów gwarantują kompleksowe wsparcie na każdym etapie procesu importu i eksportu - od oceny dokumentacji po finalną weryfikację zgodności towarów.

Naszym celem jest zapewnienie zgodności produktów i działań z obowiązującymi przepisami krajowymi i unijnymi, minimalizacja ryzyk prawnych oraz ochrona interesów producentów żywności.

Oferujemy kompleksową obsługę prawną obejmującą m.in.:

  • Zapewnienie jakości i bezpieczeństwa żywności: doradztwo prawne, analizy, audyty, reprezentacja.
  • Wsparcie produktowe: tworzenie i weryfikacja treści etykiet, reklam, materiałów marketingowych i stron internetowych.
  • Weryfikacja etykiet krajowych: zgodność z prawem krajowym i unijnym, redakcja, doradztwo.
  • Wsparcie w zakresie składu jakościowego i ilościowego produktów.
  • Przygotowanie do kontroli urzędowej: obsługa kontaktów z GIS, IJHARS, Sanepidem, UOKiK.
  • Reprezentowanie w postępowaniach przed organami i sądami administracyjnymi.
  • Przygotowanie zgłoszeń produktów do GIS.
  • Audyty prawa żywnościowego oraz procesów produkcyjnych i zarządczych.
  • Audyty pakowania i mocowania ładunków (w tym: szkolenia i testy).
  • Obsługa relacji z kontrahentami – umowy, negocjacje, zabezpieczenie interesów producentów.
  • Doradztwo w zakresie importu i eksportu produktów żywnościowych oraz materiałów do kontaktu z żywnością.
  • Interpretacja wyników badań (chemicznych, mikrobiologicznych, promieniotwórczych).
  • Analiza dokumentacji towarowej i przewozowej.
  • Ocena opakowań i oznakowania pod kątem prawnym i bezpieczeństwa.
  • Szybka identyfikacja niezgodności i zagrożeń prawnych i celnych.

Specjalizujemy się w stosowaniu i interpretowaniu kluczowych regulacji branżowych, w tym:

  • Rozporządzenia UE: 1924/2006, 1169/2011, 2015/2283, 2017/2470, 609/2013, 2016/128, 2016/127, 2017/1798, 1925/2006, 2023/915, 396/2005, 2024/256, 2024/286, 1333/2008
  • Dyrektywy: 2006/141/WE, 2006/125/WE, 96/8/WE
  • Ustawa o bezpieczeństwie żywności i żywienia
  • Przepisy sektorowe

Kancelaria Prawna Viggen opracowała i wdrożyła do polskiego porządku prawnego Umowę o pomocy przy zbiorach – nowy, rewolucyjny typ umowy zatrudnieniowej, opracowany specjalnie z myślą o rolnikach. To jedna z pięciu powszechnie funkcjonujących w Polsce form zatrudnienia (obok umowy o pracę, zlecenia, o dzieło i B2B), stosowana dziś przez tysiące gospodarstw.

Dlaczego warto z nami współpracować?

  • Posiadamy wieloletnie doświadczenie w obsłudze sektora rolno-spożywczego
  • Gwarantujemy zgodność z przepisami krajowymi i unijnymi
  • Minimalizujemy ryzyka prawne i operacyjne
  • Chronimy interesy rolników i producentów
  • Nasze działania są uznawane na poziomie parlamentarnym i ministerialnym

Chętnie spotkamy się, by przedstawić szczegóły współpracy i dopasować naszą ofertę do indywidualnych potrzeb członków NSZZ Rolników Indywidualnych „Solidarność” oraz całego środowiska rolniczego.

Przygotował:

r. pr. Monika Bednarz

Radca Prawny- p.o. kierownika działu procesowego

dr Olga Niewiada

Ekspert ds. prawa żywnościowego