Wakacje od składek ZUS – nowa ulga dla przedsiębiorców

Kancelaria Prawna Viggen Sp. j. informuje że, w dniu 1 listopada 2024 r. wejdą w życie tzw. wakacje składkowe, czyli zwolnienie z obowiązku opłacania należnych składek przez płatnika na jego własne obowiązkowe ubezpieczenia przez jeden miesiąc w roku.

Wakacje składkowe to nowe zwolnienie przysługujące płatnikom na ich własne składki obowiązkowe tj. ubezpieczenie emerytalne, rentowe, wypadkowe, a także składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe. Z wspomnianego zwolnienia skorzystać można wyłącznie przez jeden miesiąc w roku kalendarzowym.

Już od 1 listopada 2024 roku, płatnik składek będzie mógł złożyć wniosek o zwolnienie ze składek ZUS. Listopadowy termin jest bardzo ważny dla przedsiębiorców. Jego przegapienie będzie bowiem skutkowało utratą wakacji od ZUS jeszcze w tym roku.

Zwolnienie dotyczy tylko składek na własne ubezpieczenie przedsiębiorcy. To oznacza, że za czas zwolnienia musisz zapłacić składki osób, które ubezpieczasz (na przykład twoich pracowników lub zleceniobiorców).

Wakacje składkowe to zwolnienie z opłacenia składek na:

  • Ubezpieczenie emerytalne – składka, która jest odprowadzana na przyszłą emeryturę. Zwolnienie z opłacania tej składki nie wpływa na długość okresu ubezpieczenia – jest to korzystne, ponieważ miesiąc, w którym korzystają Państwo z ulgi, wlicza się do stażu emerytalnego;

  • Ubezpieczenie rentowe – składka ta zapewnia zabezpieczenie w przypadku, gdyby przedsiębiorca utracił zdolność do pracy i potrzebowałby renty. Mimo zwolnienia z opłacania tej składki ten okres także jest liczony do stażu pracy;

  • Ubezpieczenie wypadkowe – składka przeznaczona na ochronę w razie wypadku przy pracy. Tutaj również, mimo braku wpłat w danym miesiącu, przedsiębiorca będzie nadal objęty ochroną wypadkową.

  • Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy;

  • Dobrowolne ubezpieczenie chorobowe – jeśli podlegali Państwo ubezpieczeniu chorobowemu w miesiącu złożenia wniosku o zwolnienie oraz w miesiącu, który go poprzedzał.

WAŻNE! Wakacje składkowe nie obejmują składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Z wakacji składkowych skorzystać może płatnik składek na jego własne obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe za wskazany we wniosku jeden miesiąc kalendarzowy, jeżeli:

  • w miesiącu kalendarzowym poprzedzającym złożenie wniosku miał zgłoszonych do ubezpieczeń nie więcej niż 10 ubezpieczonych (do liczby tej zalicza się sam przedsiębiorca);

  • w ostatnich 2 latach kalendarzowych poprzedzających rok złożenia wniosku nie osiągnął przychodu z pozarolniczej działalności lub w co najmniej jednym roku z 2 ostatnich kalendarzowych osiągnął roczny przychód nieprzekraczający równowartości w złotych 2 milionów euro;

  • jako ubezpieczony w roku poprzedzającym oraz w okresie od początku roku kalendarzowego złożenia wniosku nie wykonywał pozarolniczej działalności na rzecz byłego pracodawcy;

  • w miesiącu kalendarzowym poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku jako ubezpieczony podlegał ubezpieczeniom emerytalnym, rentowym i wypadkowym z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej.

Byłym pracodawcą jest podmiot, na rzecz którego – w roku kalendarzowym rozpoczęcia działalności gospodarczej lub w poprzednim roku kalendarzowym – wykonywano czynności (w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy) wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej

Uwaga! Zwolnienie w ramach wakacji składkowych stanowi tak zwaną pomoc de minimis. To oznacza, że Przedsiębiorca nie może z niego skorzystać, jeśli wyczerpał limit otrzymanej pomocy 300 tys. euro w okresie trzech lat.

Wspólnicy spółki jawnej, komandytowej, jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością nie będą mieli możliwości korzystania z wakacji składkowych.

Beneficjentami omawianej preferencji składkowej mogą być natomiast (oczywiście po spełnieniu ustawowych warunków) wspólnicy spółki cywilnej. Spółka ta nie jest traktowana jako osobny podmiot, ale jako umowa pomiędzy dwoma przedsiębiorcami. Skutkuje to tym, że wspólnik spółki cywilnej jest wpisany do CEIDG i traktowany w kontekście ubezpieczeń ZUS tak samo jak przedsiębiorca prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą.

Aby skorzystać z wakacji składkowych płatnik składek zobowiązany jest złożyć w ZUS wniosek o nazwie RWS. Żeby skorzystać z ulgi należy wypełnić wniosek RWS wyłącznie z konta płatnika. Wniosek ten należy złożyć w odpowiednim terminie. W myśl uchwalonych przepisów prawa wniosek składa się w miesiącu poprzedzającym miesiąc, za który płatnik chce uzyskać zwolnienie z obowiązku opłacenia składek. Przedsiębiorcy muszą też pamiętać o obowiązku złożenia deklaracji rozliczeniowej i imiennych raportów miesięcznych za miesiąc korzystania z wakacji składkowych.

ZUS będzie rozpatrywać wnioski automatycznie, a informacje na ten temat będą widoczne na koncie płatnika na PUE/eZUS. Informację o tym, że na PUE/eZUS jest nowa wiadomość na ten temat, ZUS wyśle dodatkowo na e-mail lub numer telefonu, który przedsiębiorca podał na swoim koncie.

Od decyzji odmownej lub przyznania okrojonego świadczenia, będzie można odwołać się w ciągu 30 dni.

Wakacje składkowe nie zwalniają przedsiębiorców z obowiązku złożenia deklaracji rozliczeniowej i imiennych raportów miesięcznych za miesiąc korzystania ze zwolnienia.

Wymagane dokumenty należy złożyć do 20. dnia następnego miesiąca:

  • ZUS RCA z kodem „wakacyjnym” z rozliczonymi składkami na ubezpieczenia społeczne finansowane z budżetu państwa;

  • ZUS RCA z aktualnym obowiązującym przedsiębiorcę kodem prowadzenia działalności i składkami na ubezpieczenie zdrowotne ewentualnie na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe, jeśli nie uzyskano zwolnienia z tej składki;

  • ZUS RCA za pozostałych ubezpieczonych, jeżeli przedsiębiorca zatrudnia pracowników lub zleceniobiorców;

  • ZUS DRA uwzględniającą składki z utworzonych raportów RCA.

Jeśli nie zostaną złożone wymagane dokumenty, ZUS sporządzi je z urzędu. Takie dokumenty będę utworzone na podstawie dostępnych w ZUS danych, ale nie będą obejmowały dokumentów za zatrudnionych pracowników. Utworzenie dokumentów może się wiązać również z ustaleniem minimalnej składki na ubezpieczenie zdrowotne dla danej formy opodatkowania.

Jeżeli przedsiębiorcy zależy na otrzymaniu zwolnienia z ZUS jeszcze w 2024 roku, a dokładnie za miesiąc grudzień, musi złożyć wniosek jeszcze w listopadzie. Złożenie wniosku w grudniu pozbawi przedsiębiorcę prawa uzyskania zwolnienia w 2024 roku, a ulga zostanie przyznana dopiero w 2025 roku, za miesiąc styczeń.

Często zdarza się, że osoba pracująca na część etatu decyduje się na dodatkowe założenie działalności gospodarczej. W takim przypadku mamy do czynienia ze zbiegiem tytułów ubezpieczeniowych gdzie jednym jest etat, a drugim działalność gospodarcza. Powstaje pytanie: czy w takiej sytuacji przysługują wakacje od ZUS?

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, kluczowa jest wysokość wynagrodzenia, które przedsiębiorca otrzymuje z etatu. Jeżeli z umowy o pracę na część etatu wynagrodzenie wynosi co najmniej minimalną krajową (4 300 zł od lipca do grudnia 2024 r.), to przedsiębiorca nie musi opłacać składek społecznych z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej. Składki ZUS będą wówczas regulowane tylko z umowy o pracę. W takim wypadku nie skorzysta z wakacji od ZUS. W innym zakresie kiedy przedsiębiorca płaci składki społeczne i spełni warunki będzie miał możliwość wnioskowania o wakacje od ZUS.

Pomimo że, wakacje od ZUS brzmią obiecująco, nie każdy przedsiębiorca będzie mógł z nich skorzystać. Zwolnienie z opłacania składek społecznych nie dotyczy m.in.:

  • Osób na etacie – przedsiębiorcy, którzy jednocześnie pracują na umowę o pracę z wynagrodzeniem co najmniej minimalnym, nie będą uprawnieni do wakacji od ZUS.

  • Przedsiębiorców B2B – prowadzący działalność na rzecz byłego pracodawcy również nie skorzystają z tej ulgi.

  • Przedsiębiorców zatrudniających powyżej 9 osób – jeśli firma zatrudnia więcej niż 9 pracowników, wakacje od ZUS nie będą możliwe.

Zwolnienie z opłacania składek społecznych wpłynie na wysokość podatku dochodowego oraz składki zdrowotnej, co oznacza, że korzyści mogą być mniejsze niż się wydaje. Z wakacji nie skorzystają przedsiębiorcy, którzy nie spełnią warunków do ich otrzymania. Przedsiębiorcy, którym ulga przysługuje otrzymają ulgę jednak ich korzyści będą zależne do formy opodatkowania oraz zasad opłacania składek ZUS.

Dla przedsiębiorców opodatkowanych na zasadach ogólnych (skala podatkowa), wyższy podatek i składka zdrowotna mogą obniżyć realne oszczędności. Przykładowo, przy dochodzie miesięcznym 5000 zł netto, oszczędność wyniesie około 1354,10 zł, a nie 1600 zł, jak mogłoby się wydawać. Z kolei przedsiębiorcy rozliczający się liniowo zapłacą więcej podatku, co również wpłynie na zmniejszenie korzyści, w ich przypadku oszczędności wyniosą 1318,32 zł.

Opracowała

Karolina Grzelec – Kierownik Działu Silnik Prawny

Kancelaria Prawna Viggen Sp. j.

Ważne! Austria – powracają kontrole graniczne

Austria w dniu 16 października 2024 roku, w ślad za Niemcami przywróciła tymczasowe kontrole na wewnętrznych granicach Austrii z Czechami i Słowacją. Przywrócenie kontroli nastąpiło na podstawie Federalnego Dziennika Ustaw II 278/2024, Rozporządzenie nr 278.
Celem wprowadzenia kontroli granicznych jest zapewnienie publicznego spokoju, porządku i bezpieczeństwa.
Wprowadzone kontrole na podstawie, Rozporządzenia 278 oznaczają, że do 15 kwietnia 2025 roku granice z Czechami i Słowacją będą mogły być przekraczane wyłącznie na wyznaczonych przejściach granicznych. Wprowadzenie kontroli granicznych może spowodować wydłużenie czasu oczekiwania na przekroczenie granicy, co z kolei może wpłynąć na płynności przewozów.
Z uwagi na powyższe, Kancelaria Prawna Viggen Sp. j. zaleca wszystkim przewoźnikom uwzględnić powyższe zmiany w harmonogramach, aby dostosować się do nowych warunków i uniknąć opóźnień w całym łańcuchu dostaw.
Powyższe przepisy obowiązują od 16 października 2024 roku do 15 kwietnia 2025 roku.

Opracowała
Karolina Grzelec – Kierownik Działu Silnik Prawny
Kancelaria Prawna Viggen Sp. j.

Planowane zmiany w Kodeksie Pracy – zaliczenie umów cywilnoprawnych i samozatrudnienia do stażu pracy

Projekt nowelizacji Kodeksu pracy dotyczący naliczania stażu pracy jest obecnie w uzgodnieniach międzyresortowych i opiniowaniu. To będzie bardzo istotna dla wielu osób zmiana kodeksu pracy. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej chce dodać do kodeksu pracy nowy przepis, zgodnie z którym do stażu pracy będą się liczyły m.in. okresy wykonywania pracy na podstawie umowy zlecenia i prowadzenia indywidualnej działalności gospodarczej. Projekt nowelizacji ma zostać przyjęty przez Radę Ministrów i wpłynąć do Sejmu w III kwartale 2024 r.
Projekt zakłada, że nowe przepisy ustawy będą obowiązywały od dnia 1 stycznia 2026 r. Uprawnienia pracownicze wynikające z uwzględnienia wspomnianych okresów będą obowiązywać od daty wejścia w życie nowych przepisów. W przypadku rekrutacji na wolne stanowiska rozpoczętych i niezakończonych przed wejściem w życie nowelizacji, okresy pracy kandydatów sprzed 1 stycznia 2026 r. będą oceniane zgodnie z dotychczasowymi zasadami.
Zgodnie z planowaną nowelizacją do kodeksu pracy ma zostać dodany nowy przepis (art. 3021), który określi, że do okresu zatrudnienia (czyli do tzw. stażu pracy) – poza wykonywaniem pracy na podstawie stosunku pracy i stosunków służbowych – wliczane będą okresy wykonywania pracy i prowadzenia działalności określone w art. 6 ust. 1 pkt 3, 4, 5, 5a, 6, 8, 11, 12 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, o ile stanowiły tytuł do ubezpieczeń społecznych.
Jeżeli przepis ten wejdzie w życie do stażu pracy będą się dodatkowo liczyły okresy:

  • wykonywania pracy na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do których zgodnie Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia,
  • prowadzenia działalności pozarolniczej, w tym w szczególności – indywidualnej działalności gospodarczej,
  • wykonywania odpłatnie pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania,
  • pełnienia czynnej służby wojskowej przez żołnierza niezawodowego;
  • odbywania służby zastępczej,
  • pełnienia mandatu posła, posła do Parlamentu Europejskiego lub senatora,
  • wykonywania pracy z tytułu członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub spółdzielni kółek rolniczych.

Do stażu pracy będą również zaliczane niektóre okresy niepodlegania ubezpieczeniom społecznym przewidziane w przepisach szczególnych, które wiążą się z wykonywaniem pracy lub działalności co do zasady stanowiącej tytuł do ubezpieczeń społecznych (np. wykonywanie pracy na podstawie umowy o świadczenie usług przez uczniów szkół ponadpodstawowych lub studentów do ukończenia 26 lat).

Na mocy obowiązującego prawa jako staż traktuje się głównie okres pozostawania w stosunku pracy tj. pracy świadczonej w ramach stosunku pracy, a więc na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę (art. 2 Kodeksu pracy). Należy zauważyć, iż obecnie nie ma jednolitych zasad ustalania stażu pracy, od których zależą wszystkie uprawnienia pracownicze wynikające ze stosunku pracy, zarówno przysługujące na podstawie powszechnie obowiązujących przepisów, jak i uprawnienia, które przysługują tylko na podstawie przepisów obowiązujących u danego pracodawcy (np. na podstawie poszczególnych pragmatyk służbowych). Tak więc, w obecnym stanie prawnym nie ma jednolitych zasad ustalania stażu pracy dla celów ustalania wszystkich uprawnień pracowniczych wynikających ze stosunku pracy i dostępu do określonych stanowisk pracy.

Brak powszechnie obowiązującej regulacji zasad ustalania stażu pracy powoduje w praktyce istotne wątpliwości, a w wielu przypadkach prowadzi pracodawców do ustalania stażu pracy wyłącznie na podstawie okresów zatrudnienia na podstawie stosunku pracy i stosunków służbowych. Wskazać zaś należy, że w obecnych realiach rynku pracy w Polsce prace tego samego rodzaju wykonywane są na podstawie różnych stosunków prawnych i w różnych formach, co często wprost wynika z przepisów prawa.

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, ma na celu aby pracownicy, którzy często tak naprawdę nie mieli wyboru formy zatrudnienia – mieli uprawnienia do dłuższego urlopu wypoczynkowego, nagród jubileuszowych czy dodatku stażowego.
W przypadku nakładania się okresów: prowadzenia pozarolniczej działalności oraz okresów pozostawania osobą współpracującą z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność, jak również wykonywania zlecenia lub świadczenia usług, wykonywania pracy na podstawie umowy agencyjnej albo pozostawania członkiem rolniczej spółdzielni produkcyjnej i spółdzielni kołek rolniczych lub nakładania się tych okresów z okresem pozostawania w stosunku pracy, do okresu zatrudnienia wlicza się jeden z tych okresów.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami umowa zlecenie bądź inne umowy cywilnoprawne jak również okres prowadzenia działalności gospodarczej nie wlicza się do stażu pracy. Obecnie pracownikowi zatrudnionemu na umowę o pracę przysługuje 20 dni urlopu w przypadku stażu pracy poniżej 10 lat oraz 26 dni gdy staż pracy jest wyższy niż 10 lat.
Z kolei długość okresu wypowiedzenia zależy od stażu pracy. Jeśli przepracujemy mniej niż sześć miesięcy, okres wypowiedzenia wynosi dwa tygodnie. Przy stażu pracy od sześciu miesięcy do trzech lat czas wypowiedzenia to miesiąc, a przy ponad trzyletnim stażu, wynosi on trzy miesiące.
Na podstawie nowelizacji i dodania do kodeksu pracy art. 3021 § 2 do okresu zatrudnienia wliczane byłyby okresy:

  1. wykonywania przez osobę fizyczną zlecenia na podstawie umowy, o której mowa w art. 734 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2023 r. poz. 1610, z późn. zm.) lub świadczenia usług przez osobę fizyczną na podstawie umowy, o której mowa w art. 750 tej ustawy (pkt 1);
  2. wykonywania przez osobę fizyczną pracy na podstawie umowy agencyjnej, o której mowa w art. 758 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (pkt 2);
  3. pozostawania osobą współpracującą z osobą, o której mowa w pkt 1 i 2 (pkt 3);
  4. pozostawania przez osobę fizyczną członkiem rolniczej spółdzielni produkcyjnej i spółdzielni kołek rolniczych (pkt 4)– w którym podlegała ona ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, z zastrzeżeniem § 3.

Zakres regulacji zawartej w art. 3021 § 2 pkt 1 obejmie również umowy uaktywniające dla niań sprawujących opiekę nad dziećmi na podstawie umów o świadczenie usług, do których zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego stosuje się przepisy dotyczące zlecenia.
Na podstawie dodawanego do kodeksu pracy art. 3021 § 3 do okresu zatrudnienia wliczane będą także ww. okresy działalności zawodowej określone w art. 3021 § 1 i 2, w których osoba fizyczna nie podlegała ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym na podstawie odrębnych przepisów.

Wiążą się one z wykonywaniem pracy lub działalności co do zasady stanowiącej tytuł do ubezpieczeń społecznych. Przykładowo może to być zwolnienie z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne w ramach wsparcia uczestników obrotu gospodarczego poszkodowanych wskutek pandemii, niepodleganie obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z tytułu ulgi na start czy zwolnienie dotyczące osób prowadzących działalność gospodarczą, które przekroczyły kwotę rocznej podstawy wymiaru składek, a także okres ulgi dla uczniów szkół ponadpodstawowych lub studentów do ukończenia 26 lat.
Na podstawie projektowanych przepisów Kodeksu pracy m.in. okres wykonywania pracy na podstawie umów zlecenia lub świadczenia usług zawartych z obecnym pracodawcą zostanie zaliczony zarówno do ogólnego, jak i do tzw. zakładowego stażu pracy.

Od zakładowego stażu pracy uzależniona jest zgodnie z Kodeksem pracy m.in. długość okresu wypowiedzenia oraz wysokość odprawy w przypadku rozwiązania umowy o pracę. Także dodatkowe świadczenia przyznawane przez pracodawcę na mocy przepisów zakładowych zwykle uzależnione są od długości zatrudnienia u danego pracodawcy. Zatem na skutek przyjęcia proponowanego rozwiązania osoba zatrudniona na umowę o pracę, która wcześniej świadczyła pracę na rzecz obecnego pracodawcy na podstawie, np. umowy zlecenia, z dniem wejścia w życie ustawy może uzyskać nie tylko uprawnienie do wyższego wymiaru urlopu, ale także zostanie objęta dłuższym okresem wypowiedzenia oraz będzie przysługiwać jej wyższa odprawa w przypadku rozwiązania umowy o pracę (czy też wyższy dodatek stażowy, jeżeli przepisy zakładowe przewidują taki składnik wynagrodzenia).

Nowe okresy zaliczane do stażu pracy będą musiały być potwierdzane zaświadczeniem wydawanym przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, którego przedmiotem będzie podleganie ubezpieczeniom społecznym z wymienionych tytułów lub niepodleganie ubezpieczeniom społecznym w przypadkach przewidzianych w przepisach szczególnych. Okres zaś, w którym osoba fizyczna do 26 r. życia nie podlega ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym lub wypadkowemu na podstawie odrębnych przepisów będzie potwierdzać zaświadczenie wydawane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych poprzedzone postępowaniem wyjaśniającym w którym ciężar dowodu będzie spoczywał na zainteresowanym.

Pracodawcy poniosą koszty, ponieważ będą musieli uwzględniać dłuższe okresy stażu przy wypłacie odpraw oraz dodatków stażowych i nagród jubileuszowych w sektorze publicznym. Zmiany te wpłyną również na okresy wypowiedzenia umów oraz szybsze nabywanie prawa do dłuższego urlopu wypoczynkowego, co może prowadzić do większej absencji w zakładach pracy i dodatkowych kosztów związanych z koniecznością uzupełnienia braków kadrowych.

Dla pracowników nowelizacja przyniesie korzyści w postaci szybszego dostępu do ważnych uprawnień pracowniczych, niezależnie od formy wcześniej wykonywanej pracy. Umożliwi również wcześniejsze ubieganie się o stanowiska wymagające określonego stażu pracy.

Opracowała

Karolina Grzelec – Kierownik Działu Silnik Prawny
Kancelaria Prawna Viggen Sp. j

Przypominamy o zmianach w systemie poboru opłat HU-GO na terenie Węgier

Kancelaria Prawna Viggen Sp. j. w związku z wieloma zapytaniami w kwestii nałożonych mandatów przypomina, że od dnia 1 stycznia 2024 roku w istotnej mierze zmienił się działający na Węgrzech system elektronicznego poboru opłat drogowych HU-GO.
Większość klientów Elektronicznego Systemu Poboru Opłat Drogowych HU-GO otrzymała informację o nadchodzących zmianach jeszcze w roku 2023, nie mniej jednak pojawiają się sygnały o nakładaniu mandatów za błędne kategorie wagowe w urządzeniach do poboru opłat.
Zmiany jak weszły w życie z początkiem roku, dotyczą wszystkich elementów i uczestników systemu HU-GO, między innymi:

  • zmianie uległy elementy opłaty drogowej (opłata za koszty zewnętrzne, opłata infrastrukturalna) oraz sposób naliczania opłaty,
  • rozszerzony został krąg odcinków dróg objętych opłatą,
  • w odniesieniu do pojazdów o pięciu lub większej liczbie osi wprowadzona została nowa kategoria pojazdów oraz więcej nowych środowiskowych kategorii emisyjnych (o niskiej emisji, bez emisyjny),
  • w istotnym zakresie zmieniły się możliwości wnoszenia opłaty drogowej (np. tylko drogą elektroniczną, na stronie hu-go.hu możliwe jest doładowanie salda i zakup biletu relacyjnego, brak możliwości zapłaty w gotówce lub osobiście).

Wprowadzone zmiany opierają się na następujących przepisach:

  • Ustawa LXVII z 2013 r. o opłatach za przejazd autostradami, drogami szybkiego ruchu i drogami krajowymi, zależnych od przebytej odległości („Ustawa o opłatach za przejazd”),
  • Rozporządzenie Rządu nr 209/2013 (VI.18.) wdrażające Ustawę LXVII z 2013 r. w sprawie opłat za przejazd autostradami, drogami szybkiego ruchu i drogami głównymi zależnych od przebytej odległości („Rozporządzenie wykonawcze”),
  • Rozporządzenie nr 25/2013 (V.31.) NFM Ministra Rozwoju Narodowego w sprawie wysokości opłat drogowych i dróg płatnych („Rozporządzenie w sprawie opłat drogowych”),
  • Rozporządzenie Ministra Innowacji i Technologii nr 45/2020 (XI.28.) w sprawie autostrad, dróg szybkiego ruchu i dróg głównych podlegających opłacie za przejazd oraz opłat za przejazd, które należy uiścić („Rozporządzenie w sprawie opłat za przejazd”),
  • oraz w stanie wyjątkowym, ustawa LXVII z 2013 r. o opłatach za przejazd zależnych od odległości na autostradach, drogach szybkiego ruchu i drogach głównych, rozporządzenie nr 25/2013 (V.31.) NFM Ministra Rozwoju Narodowego w sprawie wysokości opłaty za przejazd i dróg płatnych oraz rozporządzenie rządowe nr 13/2024 (I.30.) w sprawie odmiennego stosowania niektórych postanowień rozporządzenia nr 45/2020 (XI.28.) Ministra Innowacji i Technologii w sprawie autostrad, dróg szybkiego ruchu i dróg głównych podlegających opłacie za przejazd oraz w sprawie opłat za przejazd.

Na podstawie obowiązujących przepisów stawka za taki składnik opłaty drogowej jest uzależniona od długości odcinka objętego opłatą drogową oraz składnika opłaty drogowej określonego w Dekrecie NFM nr 25/2013 (V. 31.) wchodzącym w życie 1 stycznia 2024 r. Stawka tego składnika opłaty drogowej zależy od liczby osi pojazdu (kategorie J2, J3, J4 i J5) oraz klasyfikacji danego odcinka drogi (droga ekspresowa/droga główna). Przepisy określają stawkę brutto składnika opłaty drogowej.
Kategorie taryf i pojazdów w ramach systemu e-opłat drogowych zostały określone w Dekrecie Rządowym nr 209/2013 (VI. 18.). Od 1 stycznia 2024 r. przepisy wprowadziły kategorię pojazdów J5 dla pojazdów samochodowych podlegających opłacie, posiadających 5 lub więcej osi . Jednocześnie kategoria pojazdów J4 będzie obejmować wyłącznie pojazdy samochodowe podlegające opłacie, posiadające cztery osie.
Nowe przepisy pozwalają na zakup winiety do 60 minut po wjeździe na płatną drogę w przypadku pomyłki. Po tym czasie winieta nie działa wstecz i jazda bez ważnej winiety może skończyć się karą.

Sankcją za nieuprawnione korzystanie z drogi jest grzywna/kara administracyjna, do której nałożenia uprawniony jest organ urzędowy. Pociągnięcie do odpowiedzialności odbywa się podczas kontroli połączonej z zatrzymaniem na miejscu lub na podstawie zasady odpowiedzialności obiektywnej, niezależnej od winy.
Regulujący tą kwestie zmodyfikowany przepis prawa (Rozporządzenie Rządu Węgier nr 410/2007.) w przypadku nieuprawnionego korzystania z drogi bierze pod uwagę relacje czasowe nieuprawnionego wykorzystania, i ustala wysokość kar zależne od trzech przedziałów czasowych. Daje to użytkownikowi drogi w krótkim czasie po zauważeniu błędu możliwość jego skorygowania, i w ten sposób uniknięcia obowiązku zapłacenia jeszcze wyższej kary. Pomocna mu będzie w tym funkcja ostrzegania przed karą systemu HU-GO, po aktywacji tej funkcji system kontrolny firmy NÚSZ w przypadku nieuprawnionego wykorzystania niezwłocznie wyśle użytkownikowi drogi komunikat ostrzegający.

Zmodyfikowane rozporządzenie dzieli pozycje kar na trzy różne kategorie w zależności od tego, czy w przedziale czasowym pierwszych 8 godzin licząc od pierwszego zauważenia nieuprawnionego korzystania z drogi nastąpiły dalsze naruszenia tego obowiązku. Na tej podstawie użytkownik drogi:

  • może liczyć na nałożenie umiarkowanej kwoty kary, jeżeli po zauważeniu nieuprawnionego korzystania z drogi kolejne naruszenie tego obowiązku nie nastąpi lub nastąpi w ciągu pierwszych dwóch godzin licząc od pierwszego zauważenia nieuprawnionego korzystania z drogi.
  • może liczyć na nałożenie normalnej kwoty kary, jeżeli po zauważeniu nieuprawnionego korzystania z drogi powtórnie naruszy ten obowiązek w przedziale czasowym pomiędzy 2-gą i 4-tą godziną jazdy licząc od pierwszego zauważenia nieuprawnionego korzystania z drogi, ale po upływie 4-tej godziny już to się nie powtórzy.
  • może liczyć na nałożenie podwyższonej kwoty kary, jeżeli po zauważeniu nieuprawnionego korzystania z drogi powtórnie naruszy ten obowiązek w przedziale czasowym pomiędzy 4-tą i 8-mą godziną jazdy licząc od pierwszego zauważenia nieuprawnionego korzystania z drogi.

Obowiązujące przepisy nie zezwalają na odstąpienie od kary. Mogą się Państwo odwołać od nakazu kary, jeśli wykażą Państwo, że nie naruszyli odpowiednich przepisów. Odwołanie należy złożyć do organu nakładającego grzywnę.

Opracowała

Karolina Grzelec – Kierownik Działu Silnik Prawny
Kancelaria Prawna Viggen Sp.j.

Minimalne wynagrodzenie od stycznia 2025. Jak rozwiązać problem przedsiębiorcy?

Rząd zaskoczył nas nieplanowaną i dokonaną na ostatnią chwilę dodatkową podwyżką minimalnego wynagrodzenia, jakie będzie obowiązywało w 2025 roku.

Przez wiele miesięcy Rada Ministrów zapowiadała, że minimalne wynagrodzenie za pracę w 2025 roku osiągnie kwotę 4626 zł. Jak się jednak okazało, w wyniku korekty prognozy inflacji dokonanej w projekcie ustawy budżetowej, konieczne było jej dodatkowe podwyższenie. Kancelaria Prawna Viggen Sp.j. informuje, iż Rozporządzenie Rady Ministrów z 12 września 2024 w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2025 roku zostało opublikowane 13 września 2024 r. w Dzienniku Ustaw.

Zgodnie z rozporządzeniem od 1 stycznia 2025 roku minimalne wynagrodzenie zostanie podniesione do kwoty 4666,00 zł brutto.

Wzrasta również minimalna stawka godzinowa – od 1 stycznia 2025 roku będzie to kwota 30,50 zł brutto.

Wątpliwości w ostatnich dniach budziła kwestia tego, ile razy wzrośnie minimalna krajowa w 2025 roku. Okazuje się, że w przeciwieństwie do lat ubiegłych wzrośnie ona wyłącznie raz i będzie obowiązywała przez wszystkie miesiące 2025 roku.

Podwyżki, które wcześniej rząd proponował Radzie Dialogu Społecznego, miały wynieść pierwotnie: 4626 zł dla płacy minimalnej i 30,20 zł dla stawki godzinowej. Finalne podniesienie kwot to efekt zwiększonej prognozy inflacji na 2025 rok – z 4,1 proc. do 5 proc.

W przypadku pracy na pełny etat – bez uwzględniania ulg – od wynagrodzenia odejmujemy składkę emerytalną 455,40 zł, składkę rentową 69,99 zł, składkę chorobową 114,32 zł i składkę zdrowotną 362,37 zł. Do tego dochodzi zaliczka na podatek PIT, wynosząca 153 zł. Do ręki pracownika trafi kwota 3510,92 zł.

Wzrost minimalnego wynagrodzenia spowoduje również wzrost innych świadczeń związanych ze stosunkiem pracy, które są liczone na podstawie, m.in.:

  • wynagrodzenie za czas przestoju;
  • dodatek za pracę w porze nocnej;
  • kwota wynagrodzenia wolna od potrąceń;
  • kwota minimalnego odszkodowania należnego pracownikowi za naruszenie wobec niego zasady równego traktowania czy stosowanie mobbingu;
  • kwota maksymalnej wysokości odprawy pieniężnej z ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników;
  • wynagrodzenie za miesiąc, w którym pracownik nie świadczy pracy ze względu na rozkład czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym.

Rząd pracuje nad projektem nowej ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, która ma na celu implementację do polskiego porządku prawnego unijnej dyrektywy ws. adekwatnych wynagrodzeń. Zgodnie z założeniami projektu, od 1 stycznia 2025 r. w życie miałyby wejść przepisy dotyczące zrównania wynagrodzenia minimalnego z zasadniczym, co dla wielu pracowników będzie oznaczać podwyżkę. Obecnie przy wyliczaniu wynagrodzenia minimalnego brane są pod uwagę również inne niż wynagrodzenie zasadnicze, składniki wynagrodzenia takie jak premie regulaminowe, dodatki za staż pracy czy pracę w szkodliwych warunkach.

W kontekście systematycznie powstających zmian w regulacjach zachęcamy do skorzystania z naszej oferty w zakresie tworzenia regulaminów pracy i wynagradzania, optymalizacji warunków wynagradzania kierowców, a także pracowników zatrudnionych w innych grupach zawodowych. Nasze wieloletnie doświadczenie i zespół prawny składający się z doświadczonych ekspertów prawa pracy przygotuje Państwu uregulowania mające na celu zagwarantowanie bezpieczeństwa firmie przy równoczesnym spełnieniu wymogów jakie nakłada na nas legislator.

Tworząc regulaminy pracy i wynagradzania dla przedsiębiorstw transportowych zaznaczyć należy, że zadanie to wymaga pogłębionej wiedzy w zakresie zasad wynagradzania takich pracowników, zasad ewidencjonowania czasu pracy oraz możliwości, a często i konieczności wypłaty dodatkowych składników wynagrodzenia. Z uwagi na fakt, że tryb pracy kierowcy jest zasadniczo odmienny od typowego zatrudnienia w systemie podstawowym oraz uwzględniając fakt, że na przedsiębiorstwie spoczywa dodatkowy obowiązek solidnego ewidencjonowania czasu pracy w zasadzie w odniesieniu do każdej minuty kierowcy, staje się naturalnym, że na pracodawcy spoczywa więcej obowiązków. Wobec powyższego dojrzałe przedsiębiorstwa transportowe wiedzą, że koniecznym jest prawidłowe ukształtowanie składników wynagrodzenia, które z jednej strony dają bezpieczeństwo, legalność oraz komplementarność zapisów, a z drugiej strony pozwalają w sposób optymalny ukształtować i niejako włączyć do stosunku pracy regulacje, które pozwalają spółce optymalizować koszty funkcjonowania na rynku.

W tym miejscu warto również zaznaczyć, że zajmujemy się zarówno przygotowywaniem optymalizacji zasad wynagrodzeń kierowców i innych grup pracowniczych przy zatrudnieniu na umowy o pracę, ale także tworzymy innowacyjne rozwiązania stanowiące zatrudnienie zgodnie z zasadami Przepisów prawa cywilnego co w dużej mierze pozwala ograniczać wciąż rosnące koszty firm transportowych. Wiemy, że narastające koszty wynikające z polskich zmian legislacyjnych, rosnącej inflacji oraz systematycznie wprowadzanych zasad pakietu Mobilności silnie uderzają w polski transport. Dlatego Kancelaria Prawna Viggen jako podmiot od lat trudniący się w obsłudze tej branży wraz ze Stowarzyszeniem „Najlepsza Droga” podejmuje szeroko zakrojone działania zmierzające do tego, aby zabezpieczyć Państwa interes i zadbać o jakże ważą gałąź polskiej gospodarki jaką jest właśnie transport.

Z uwagi na wyżej wskazane zmiany w regulacjach zasadnym są kierunki działania zmierzające do podjęcia odpowiednich kroków celem zabezpieczenia finansowego spółki. Nakładane obciążenia i wymogi podyktowane płacą minimalną z całą pewnością zasadniczo wpłyną na możliwość efektywnego i ekonomicznie płynnego bezpieczeństwa finansowego każdej spółki. Jeśli w planach budżetowych spółki nie przewidziano zabezpieczenia finansowego na tego rodzaju okoliczność, jesteśmy w stanie zaoferować jeszcze na tym etapie rozwiązania zmierzające do stworzenia i wprowadzenia konstruktu umożliwiającego otrzymanie dużych wolumenów oszczędności dla firmy bez wprowadzania jakże ostatnio powszechnych w środowisku zwolnień grupowych czy cięcia kosztów na usługach koniecznych czy też gwarantujących bezpieczeństwo finansowe.

Proszę zwrócić uwagę, że zmiana od stycznia 2025 r. przy zatrudnieniu np. 100 kierowców to jest dodatkowa kwota ok. 45.000,00 zł[1] dodatkowego kosztu na miesiąc – spółka będzie musiała znaleźć te pieniądze – co więcej te kwoty ciągle będą rosły. Nie należy spodziewać się optymistycznego założenia, że na rynku wzrosną ceny za frachy, bowiem jak widzimy obserwując rynek transportowy, największe przedsiębiorstwa uporały się z problemem uelastyczniając formę współpracy z kierowcami i dając sobie możliwość poprzez tego rodzaju rozwiązania otrzymania uzysków oszczędności, które dają im poduszkę ekonomicznego bezpieczeństwa. W obecnych czasach tego rodzaju rozwiązanie wydaje się jednym z najbardziej ekonomicznie uzasadnionych i równocześnie gwarantującym przetrwania kryzysu w sposób zapewniający utrzymanie kadry oraz ich wynagrodzenia na de facto nie obniżonym poziomie, a nawet na możliwych wzrostach poprzez odpowiednie konstrukty prawne które to Kancelaria Prawna Viggen może zaoferować poprzez wprowadzenie umowy o świadczenie usług kierowania pojazdami wraz z pakietem rozliczeniowym. Oferta kierowana jest do tych z Państwa, których potrzeby finansowe wymagają dokonania zmiany, a równocześnie zabezpieczenia dobrobytu firmy, pracowników oraz kontraktów. Obecnie widać, że spółki, które z tych rozwiązań skorzystały zdecydowanie nie mają problemów finansowych, a zmiany stawek minimalnych nie stanowią okoliczności, które mogą stanowić podstawę do zwolnień czy cięć finansowych w innych usługach. Okoliczność tą z pewnością może potwierdzić wiele naszych klientów.

Obecnie przedsiębiorstwa myślące krótkowzrocznie niestety nie dają sobie szans. Firmy muszą myśleć długofalowo podejmując decyzję umożliwiające zachowanie ekonomiki odpowiedniej dychotomii w zakresie zatrudniania i możliwości finansowych spółki. Rynek pozostanie wyłącznie dla tych , który wykorzystają tę okazję i podejmą właściwe krorki, co już pokazują statystyki i wyniki GUS. To niezaprzeczalny fakt.

Jesteśmy w trakcie kilku procedur legislacyjnych mających na celu wprowadzenie lepszych uregulowań dla branży transportowej, nie ustajemy w działaniach przed wszelkimi organami celem zabezpieczenia Państwa interesu. Równolegle systematycznie doskonalimy i aktualizujemy nasz autorski program VTS Project, który ma na celu prawidłowe wyliczanie wynagrodzeń zarówno na umowach o pracę jak i umowach o świadczenie usług, tak aby firma działała najbardziej optymalnie, bezpiecznie i legalnie.

Odsyłamy także do wcześniejszych publikacji:

Kontakt:

biuro1@viggen.pl tel. +48 509-982-577

jak@viggen.pl tel. +48 519-140-984

 

Opracowały

Karolina Grzelec – Kierownik Działu Silnik Prawny

Anna Nieć-Mrzygłód – Dyrektor Generalna

Kancelaria Prawna Viggen Sp.j

25 MINUT, KTÓRE MOŻE URATOWAĆ FIRMY TRANSPORTOWE

25-cio minutowy film, w którym prof. SGMK dr Mariusz Miąsko prezentuje rozwiązanie prawno – ekonomiczno – biznesowe, które może poważnie obniżyć koszty w firmach transportowych.

Te 25 minut, mogą zadecydować o tym, czy wiele polskich firm transportowych przetrwa na rynku transportowym.

W przypadku zainteresowania Umową o świadczenie usług kierowania pojazdami – ZADZWOŃ: 509982577 NAPISZ: biuro11@viggen.pl

SPIS TREŚCI FILMU:

  1. Tragiczna sytuacja ekonomiczna polskiego transportu
  2. Umowa o świadczenie usług kierowania pojazdem – zarys ogólny
  3. Ujęcie historyczne działań ratunkowych dla branży TSL przez Kancelarię Prawną Viggen
  4. Oszczędności z zastosowania Umowy o świadczenie usług kierowania pojazdem
  5. Źródła oszczędności z zastosowania Umowy o świadczenie usług kierowania pojazdem
  6. Umowa o świadczenie usług kierowania pojazdem to nie B2B
  7. Umowa o świadczenie usług kierowania pojazdem to nie umowa zlecenie
  8.  Zgodność z prawem i doktryną Umowy o świadczenie usług kierowania pojazdem
  9.  Wyliczenie przykładowych oszczędności
  10.  Autorskie oprogramowanie do wyliczenia oszczędności Umowy o świadczenie usług kierowania pojazdem
  11. Pozytywne kontrole Umowy o świadczenie usług kierowania pojazdem
  12. Pozytywne kontrole PIP w ciągu 9 lat
  13. Pozytywne kontrole ZUS w ciągu 9 lat
  14. Wygrany proces sądowy z ZUS
  15. Zgodność Umowy o świadczenie usług kierowania pojazdem z orzecznictwem Sądu Najwyższego
  16.  Bezpieczeństwo przed powszechnymi sądami pracy
  17.  Zabezpieczenie pełnego “socjalu” dla kierowców w Umowie o świadczenie usług kierowania pojazdem na poziomie takim samym jak w umowach o pracę
  18. Wymiar składki emerytalnej Umowy o świadczenie usług kierowania pojazdem
  19. Możliwość wypłaty diety i ryczałtu na podstawie Umowy o świadczenie usług kierowania pojazdem
  20. Podstawa zwolnienia diet i ryczałtów z ubruttowienia
  21. Dopuszczalność wypłaty kierowcom świadczeń finansowych z tytułu “urlopu” na podstawie Umowy o świadczenie usług kierowania pojazdem
  22. Ochrona firmy transportowej dzięki Umowie o świadczeniu usług kierowania pojazdami przed pozwami kierowców z tytułu niewypłacanych diet i ryczałtów w zatrudnieniu na podstawie umowy o pracę
  23. Możliwość natychmiastowej zamiany umowy o pracę na Umowy o świadczenie usług kierowania pojazdem
  24. Zamiana umowy o pracę na Umowy o świadczenie usług kierowania pojazdem bez kosztów z tytułu zwolnień grupowych
  25. Pakiet korzyści dla kierowcy z tytułu zatrudnienia na podstawie Umowy o świadczenie usług kierowania pojazdem
  26. Przyczyny braku znajomości Umowy o świadczenie usług kierowania pojazdem przez część firm transportowych
  27.  Firmy transportowe polecające umowę
  28.  Tempo wdrożenia umowy do firmy transportowej
  29.  Dopuszczalność zawierania równolegle w firmie zarówno umów o pracę jak i Umowy o świadczenie usług kierowania pojazdem
  30. Przedstawienie trzech elementów warunkujących skuteczność oszczędności na podstawie Umowy o świadczenie usług kierowania pojazdem
  31. Pomoc Kancelarii Prawnej Viggen przy wdrożeniu Umowy o świadczenie usług kierowania pojazdem
  32. Podsumowanie wykładu

WAŻNE! – Wyrok TSUE w sprawie powrotów na bazę

W dniu 4 października 2024 r. zapadł wyrok w sprawie połączonych skarg państw członkowskich, wśród których była też Polska, w sprawie zgodności najbardziej kontrowersyjnych rozwiązań Pakietu Mobilności z prawem traktatowym Unii Europejskiej.

W październiku 2020 r. Polska złożyła do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskie skargę na Pakiet Mobilności. Skargi złożyły także Litwa, Węgry, Rumunia, Bułgaria, Malta, Cypr i Belgia. Państwa te złożyły łącznie piętnaście skarg na zasady Pakietu Mobilności, które dotyczyły między innymi nowych ograniczeń dla kabotażu, zaostrzenia wymagań w zakresie tachografów, określania kierowców pracownikami delegowanymi, zakazów 45-godzinnych pauz w kabinach.
Wśród zaskarżonych przepisów znalazł się również kontrowersyjny obowiązek powrotu ciężarówki do kraju siedziby raz na 8 tygodni. W opinii Polski i innych skarżących krajów ten zapis Pakietu Mobilności ma negatywny wpływ zarówno na środowisko, jak i działalność europejskich przewoźników, a pośrednio także na całą gospodarkę. Zaskarżając ten przepis Polska podkreślała, że obowiązek ten ma negatywny wpływ nie tylko na działanie jednolitego rynku UE poprzez wprowadzanie sztucznych barier administracyjnych w funkcjonowaniu przedsiębiorstw transportu drogowego, ale także nie zapewnia równych szans przewoźnikom unijnym. Wprowadza on bowiem środki protekcjonistyczne, utrudniające konkurencję między państwami członkowskimi UE a państwami trzecimi, których wymóg ten nie dotyczy, a także między samymi państwami członkowskimi UE ze względu na ich położenie geograficzne.
W wyroku z dnia 4 października 2024 roku Trybunał Sprawiedliwości odrzucił skargi w poniższym zakresie i uznał że:

  • zakaz spędzania przez kierowców regularnego okresu odpoczynku w pojeździe;
  • obowiązek zorganizowania przez przedsiębiorstwa transportowe pracy kierowców w taki sposób, aby kierowcy mogli w czasie pracy powracać co trzy lub cztery tygodnie do bazy eksploatacyjnej lub do miejsca zamieszkania;
  • przyspieszenie daty wejścia w życie obowiązku zainstalowania inteligentnych tachografów drugiej generacji;
  • czterodniowy cooling off period w kabotażu;
  • zakwalifikowanie kierowców jako „pracowników delegowanych”, podczas przewozów cross-trade i kabotażu.

Są zgodne z prawem UE.

Jedynie jedno rozwiązanie zostało zakwestionowane przez TSUE. Dotyczy to obowiązku powrotu pojazdu do bazy eksploatacyjnej przewoźnika przynajmniej co 8 tygodni. Trybunał uznał, że Parlament i Rada nie wykazały w trakcie procesu, że w chwili przyjęcia tego środka dysponowały wystarczającymi informacjami pozwalającymi im ocenić jego proporcjonalność i uchylił przepis o tym obowiązku.

Trybunał Sprawiedliwości w wyroku z dnia 4 października 2024 roku uchylił przepis o obowiązkowym powrocie pojazdu do bazy eksploatacyjnej przewoźnika raz na co najmniej 8 tygodni. Oznacza to, że przewoźnicy nie są już obciążeni tym wymogiem, nie muszą dokumentować powrotów pojazdów, a organy kontrolujące nie powinny karać za brak powrotu pojazdu.

Do tej pory ten obowiązek był kontrolowany przez ITD podczas kontroli w siedzibie przedsiębiorcy. Zgodnie z taryfikatorem za brak powrotu pojazdu co 8 tygodni groziła kara 2000 zł dla przedsiębiorstwa. Obowiązek ten nie mógł być weryfikowany podczas kontroli drogowych, bo ta może weryfikować ostatnie 28 dni. Z tego powodu dobrze, że wyrok pojawił się przed wprowadzeniem wydłużonego okresu kontroli na drodze do 56 dni (od nowego roku).

Trybunał w wyroku przypomniał również, że swoboda świadczenia usług w dziedzinie transportu podlega szczególnemu reżimowi prawnemu. Przedsiębiorstwom transportowym przysługuje prawo do swobodnego świadczenia usług wyłącznie w zakresie, w jakim prawo to zostało im przyznane w drodze środków przyjętych przez prawodawcę Unii, takich jak środki składające się na Pakiet mobilności. Ponadto pakiet ten nie zabrania przedsiębiorstwom transportowym korzystania ze swobody przedsiębiorczości poprzez tworzenie spółek zależnych w tych państwach członkowskich, w których zamierzają one prowadzić działalność transportową, aby w ten sposób prowadzić ją bliżej obszaru, na którym istnieje rzeczywisty popyt na ich usługi.

Trybunał orzekł również, że poprzez Pakiet mobilności prawodawca Unii ma na celu zapewnienie nowej równowagi między współistniejącymi interesami, w szczególności zaś interesem kierowców w korzystaniu z lepszych warunków socjalnych pracy oraz interesem pracodawców w prowadzeniu działalności transportowej na sprawiedliwych warunkach handlowych. Sektor transportu drogowego powinien zatem stać się bardziej bezpieczny, efektywny i społecznie odpowiedzialny.

Prawodawca Unii mógł uznać, że ze względu na konieczność przywrócenia równowagi zwiększona ochrona socjalna kierowców może doprowadzić do wzrostu kosztów ponoszonych przez niektóre przedsiębiorstwa transportowe. Przyjęte w tym celu przepisy są proporcjonalne do zamierzonego celu. Ponadto mają one zastosowanie bez rozróżnienia w całej Unii Europejskiej i nie dyskryminują przedsiębiorstw transportowych mających siedzibę w państwach członkowskich, które znajdują się „na obrzeżach Unii”. Jeśli nawet przepisy te mają większy wpływ na niektóre przedsiębiorstwa transportowe, to wynika to z przyjęcia przez te przedsiębiorstwa modelu działalności gospodarczej polegającego na świadczeniu zasadniczej części, o ile nie całości, usług na rzecz usługobiorców mających siedzibę w państwach członkowskich oddalonych od państwa członkowskiego ich siedziby.

Co się tyczy zakazu spędzania regularnego tygodniowego lub wyrównawczego okresu odpoczynku w pojeździe, zakaz ten nie jest nowy, lecz wynikał już z wcześniejszego uregulowania, zgodnie z jego wykładnią dokonaną przez Trybunał. Obowiązek umożliwienia przez przedsiębiorstwa transportowe kierowcom regularnego powrotu do bazy eksploatacyjnej pracodawcy lub do ich miejsca zamieszkania w celu rozpoczęcia lub spędzania tam regularnego tygodniowego lub wyrównawczego okresu odpoczynku nie uniemożliwia kierowcom dokonania samodzielnego wyboru miejsca, w którym chcą spędzić ten okres odpoczynku. Ponadto przedsiębiorstwa mogą powiązać ten powrót z powrotem pojazdów do bazy eksploatacyjnej w ramach ich zwykłej działalności lub zorganizować go z wykorzystaniem transportu publicznego, w związku z czym obowiązek ten niekoniecznie ma negatywne skutki dla środowiska.

W odniesieniu do przepisów dotyczących delegowania prawodawca Unii przy każdym rodzaju transportu drogowego brał pod uwagę powiązanie świadczonej usługi bądź z przyjmującym państwem członkowskim, bądź z państwem członkowskim siedziby, tak aby osiągnąć właściwą równowagę między poszczególnymi wchodzącymi w grę interesami. Przepisy te w zakresie przewozów kabotażowych nie zostały zmienione przez Pakiet mobilności, wynikały one już w istocie z poprzednich ram prawnych w odniesieniu do przewozów cross-trade.
Wreszcie Trybunał zauważył, że w Pakiecie mobilności prawodawca Unii ustanowił również nową równowagę z uwzględnieniem interesów różnych przedsiębiorstw transportowych, usuwając trudności pojawiające się w stosowaniu rozporządzenia nr 1072/200916 ze względu na praktyki sprzeczne z tymczasowym charakterem, jaki powinien mieć przewóz kabotażowy.

Jeśli zatem chodzi w szczególności o okres karencji dotyczący kabotażu, Trybunał podkreślił, że jego celem, zgodnie z tym, do czego zmierzały już wcześniejsze przepisy, jest zapewnienie, aby przewozy kabotażowe nie były wykonywane w sposób prowadzący do powstania stałej lub ciągłej działalności w przyjmującym państwie członkowskim. Okres ten oznacza jedynie zakaz wykonywania w tym czasie przewozów kabotażowych w samym państwie przyjmującym, lecz nie stanowi przeszkody dla wykonywania innych przewozów, takich jak przewozy międzynarodowe albo do państwa członkowskiego siedziby, albo do innych państw członkowskich, a następnie, w stosownym przypadku, przewozów kabotażowych w tych innych państwach członkowskich.

Opracowała
Karolina Grzelec – Kierownik Działu Silnik Prawny
Kancelaria Prawna Viggen Sp. j.

SENT również dla przewoźników z krajów trzecich

W dniu 9 października 2024 roku Senat RP przyjął bez poprawek nowelizację ustawy o delegowaniu kierowców w transporcie drogowym – oznacza to, że przesądzone jest wejście w życie przepisów w przyśpieszonym terminie, tj. od 1 listopada 2024 roku. Od tego dnia wszystkie przewozy realizowane na polskich drogach przez przewoźników spoza Unii Europejskiej (np. przewoźników ukraińskich czy mołdawskich) będą wymagały ich zgłoszenia w rejestrze SENT.

Głównym założeniem wprowadzanych zmian jest skuteczniejsza kontrola i monitoring zagranicznych przewoźników. Wiele osób podnosi zdanie, że konieczne jest wzmocnienie procedury kontrolnej przewoźników przybywających z państw trzecich i docelowa eliminacja czynów nieuczciwej konkurencji, a także ochrona przed niedozwolonymi praktykami z ich strony.

Ustawa nowelizująca przewiduje również przyspieszenie wejścia w życia regulacji dotyczących elektronicznej kontroli zezwoleń zagranicznych w systemie SENT, który będzie dotyczyć zagranicznych przewoźników odpowiedzialnych za międzynarodowe przewozy drogowe rzeczy.

Obowiązek rejestracji w systemie SENT będzie dotyczył:

  • od 1 listopada 2024 r. – przewoźników, którzy nie mają siedziby w państwie członkowskim UE, Konfederacji Szwajcarskiej lub państwie członkowskim EFTA,

  • od 1 stycznia 2025 r. – przewoźników z innych państw członkowskich Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub państw członkowskich EFTA. Chodzi o osoby, które wykonują na terenie Polski przewóz drogowy do lub z państwa spoza UE na podstawie zezwolenia wymaganego przepisami umowy międzynarodowej wiążącej Polskę i to państwo.

Zgodnie z nowymi przepisami jeżeli w ramach jednego przejazdu realizowanych będzie kilka operacji transportowych, wymagających osobnych zezwoleń międzynarodowych – wówczas każda taka operacja wymagać będzie dokonania osobnego zgłoszenia do systemu monitorowania. Podobnie, jeśli w ramach przewozu kabotażowego przewoźnik zagraniczny wykonuje jednocześnie kilka operacji transportowych, wówczas każda taka operacja będzie wymagała osobnego zgłoszenia.

Nowe przepisy przewidują odmienny reżim odpowiedzialności za niedopełnienie obowiązków nałożonych na przewoźników (i kierowców). W przypadku typowych przewozów objętych już teraz systemem monitorowania, kary pieniężne nakładane są na podstawie przepisów ustawy SENT (w przypadku przewoźników z reguły w wysokości 10 000 lub 20 000 złotych). Natomiast przewoźnikom zagranicznym nieprzewożącym tzw. towarów wrażliwych będą groziły kary nakładane na podstawie ustawy o transporcie drogowym – w wysokości 10 000 lub 12 000 złotych.

Opracowała
Karolina Grzelec – Kierownik Działu Silnik Prawny

Kancelaria Prawna Viggen Sp. j.