Mariusz Miąsko Prezes Stowarzyszenia URKSiTD „Najlepsza Droga”
Istnieje znaczna szansa, że tak właśnie może się stać!
Jak wynika z pisma skierowanego przez Pierwszą Prezes Sądu Najwyższego prof. Małgorzatę Gersdorf do Mariusza Miąsko (Prezesa Stowarzyszenia URKSiTD „Najlepsza Droga”), w wyniku zgłoszenia do Sądu Najwyższego nieprawidłowości oraz poważnych rozbieżności w orzecznictwie zarówno Sądu Najwyższego, jak i sądów powszechnych, Pierwsza Prezes SN zleciła do Biura Studiów i Analiz Sądu Najwyższego cyt.: „prace zmierzające do analizy tego orzecznictwa pod kątem możliwości wystąpienia z wnioskiem na podstawie art. 60 § 1 ustawy o Sądzie Najwyższym”.
Warto więc wiedzieć, że zgodnie z treścią przytoczonego art 60 § 1 UoSN: „Jeżeli w orzecznictwie sądów powszechnych, (….) lub Sądu Najwyższego ujawnią się rozbieżności w wykładni prawa, Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego może przedstawić wniosek o ich rozstrzygnięcie Sądowi Najwyższemu w składzie siedmiu sędziów lub innym odpowiednim składzie.
„Rozbieżności w przedmiotowym zakresie są oczywiste, ponieważ przynajmniej kilkudziesięciu sędziów sądów powszechnych w całym kraju, oddalając pozwy kierowców o wypłatę ryczałtów noclegowych całkowicie nie podziela poglądu Sądu Najwyższego i pozostałych sądów powszechnych, zasądzających wypłatę ryczałtów noclegowych” – mówi Mariusz Miąsko, Prezes Stowarzyszenia URKSiTD „Najlepsza Droga”, który jest autorem bardzo obszernej korespondencji z Sądem Najwyższym kwestionującej zasadność wypłaty ryczałtów noclegowych.
„Bardzo mnie cieszy, że Pani Pierwsza Prezes Sądu Najwyższego, która jako naukowiec także w komentarzu do KP wyraziła krytyczne stanowisko, co do zasadności wypłaty ryczałtów noclegowych, o ile miałyby one służyć tylko przysporzeniu aktywów, a nie pokryciu pasywów noclegowych, skierowała sprawę pod ocenę Biura Studiów i Analiz w SN, ponieważ jak się wydaje, stąd jest już prosta droga do kolejnej uchwały w poszerzonym składzie Sądu Najwyższego. Obecna uchwała SN w składzie siedmiu sędziów z 12 czerwca 2014 roku jest intepretowana w sposób skrajnie rozbieżny. Część sądów na podstawie tej samej uchwały oddala o druga część zasądza wypłatę ryczałtów noclegowych – taka sytuacja jest nie do pomyślenia” – dodaje prezes Miąsko, który jest między innymi autorem krytycznej glosy poświęconej uchwale siedmiu sędziów SN z 12 czerwca 2014 roku (o glosie można przeczytać pod adresem: GLOSA).
Poniżej prezentujemy treść odpowiedzi Mariusza Miąsko – Prezesa Stowarzyszenia URKSiTD „Najlepsza Droga” na pismo Pierwszej Prezes Sądu Najwyższego prof. Małgorzaty Gersdorf.
TREŚĆ PISMA:
Modlnica, dnia 11.03.2016 r.
Stowarzyszenie Uczestników Rynku Komunikacji Samochodowej
i Transportu Drogowego „Najlepsza Droga”
ul. Częstochowska 6
32-085 Modlnica k. Krakowa
e-mail: biuro@najlepszadroga.pl
tel. (12) 637-24-57
Pierwsza Prezes Sądu Najwyższego
Rzeczypospolitej Polskiej
Pl. Krasińskich 2/4/6
00-951 Warszawa
Dot.: odpowiedzi Pani Pierwszej Prezes Sądu Najwyższego z dnia 23 lutego 2016 roku w sprawie zgłoszonych przez Stowarzyszenie URKSiTD „Najlepsza Droga” uzasadnionych podejrzeń nieprawidłowości w orzecznictwie Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Najwyższego w zakresie wypłaty ryczałtów noclegowych kierowców, zgłoszonych do SN pismem z dnia 4 lutego 2016r.
Szanowna Pani Prezes,
na wstępnie pragnę podziękować za podjęcie przez Panią działań wyjaśniających w trybie art. 60 Ustawy o Sądzie Najwyższym, zmierzających do ustalenia rozbieżności w wykładni prawa sądów powszechnych oraz Sądu Najwyższego w zakresie orzecznictwa dotyczącego wypłaty ryczałtów noclegowych kierowcom, którzy nie ponieśli jakiegokolwiek kosztu noclegu. Wierzę, że ustalenia te – poczynione przez Biuro Studiów i Analiz Prawnych Sądu Najwyższego będą stanowiły potwierdzenie obserwacji wybitnych przedstawicieli doktryny, wielu sądów powszechnych, Prokuratora Generalnego, Głównego Inspektoratu Pracy, co do wystąpienia poważnych nieprawidłowości w procesie wykładni treści § 9 ust. 4 rozporządzenia MPiPS z 2002 roku oraz § 16 rozporządzenia MPiPS z 2013 roku. Wszystkie powyższe podmioty, instytucje oraz sądy potwierdziły, iż z treści przytoczonej normy wynika jednoznacznie, bezzasadność wypłaty ryczałtów noclegowych, jeśli uprzednio po stronie pracownika nie zaistniał realny koszt realizacji noclegu.
Wierzę także, że Biuro Studiów i Analiz Prawnych Sądu Najwyższego poczyni ustalenia zbieżne w szczególności z poglądem samej Pani Prezes, wyrażonym w komentarzu Kodeks Pracy1, w którym wyjaśnia Pani Profesor iż: „z tytułu podróży służbowej pracownikowi przysługują należności na pokrycie kosztów z nią związanych. Należności te służą zmniejszeniu pasywów pracownika, a więc nie mogą być uznane za świadczenia typu wynagrodzeniowego, które mają zwiększać aktywa pracownika”.
W pełni podzielamy ten pogląd Pani Prezes, który jest wzmocniony stanowiskami wielu przedstawicieli doktryny vide: prof. A. Sobczyk 2 oraz prof. A. Świątkowski3.
Pragnę się także odnieść się pokrótce do dwóch pozostałych kwestii, podniesionych przez Panią Prezes w odpowiedzi.
Po pierwsze faktem jest, iż z ustrojowej pozycji Pierwszej Prezes Sądu Najwyższego wynika, że nie jest Pani uprawniona do komentowania orzeczeń wydanych przez Sądy Powszechne i Sąd Najwyższy. Rozumiem to i szanuję. Pozwoli, więc Pani Prezes, że zadam to pytania w nieco inny sposób, umożliwiający (jak sądzę) udzielenie mi odpowiedzi:
1. Czy w polskim systemie prawnym dopuszczalne jest orzecznictwo wydawane na podstawie nienormatywnych fikcji prawnych? (np.: w zakresie nienormatywnej fikcji kosztu noclegu lub nienormatywnej fikcji standardu noclegu);
2. Czy w polskim systemie prawnym dopuszczalne jest orzecznictwo na podstawie wnioskowania „contra legem” (wbrew treści normy)?
3. Czy w polskim systemie prawnym, dopuszczalne jest orzecznictwo, które skutkowałoby retroaktywnością w prawnie relewantnych (istotnych dla strony) stanach kontradyktorycznych (spornych)?
4. Czy w polskim systemie prawnym, dopuszczalne jest ignorowanie wykładni pierwszego stopnia (treści normy) na rzecz celowościowej wykładni drugiego stopnia?
Pytania te zadaję zarówno jako Prezes Stowarzyszenia „Najlepsza Droga” do Pierwszej Prezes Sądu Najwyższego, ale także jako prawnik do prawnika, ale również jako osoba prowadząca zajęcia dla aplikantów radcowskich do wybitnej wykładowczyni akademickiej, ale także jako osoba realizująca pracę naukową z zakresu prawa pracy do wybitnej profesor prawa pracy, ponadto jako zwykły obywatel do zwykłego obywatela, chcący znać granice zasad wykładni prawa i orzecznictwa sądów.
Byłbym niezmiernie wdzięczny Pani Prezes za udzielenie odpowiedzi na powyższe pytania, ponieważ mają one charakter konstytutywny dla poszanowania zasad orzecznictwa w polskim systemie prawa, dla poszanowania doktryny prawa, a pośrednio oczywiście także dla rozstrzygnięć przed sądami powszechnymi w sprawach o wypłatę ryczałtów noclegowych.
Można bowiem odnieść przeświadczenie (analizując uzasadnienia niektórych orzeczeń sądów powszechnych), iż te powołując się na orzecznictwo Sądu Najwyższego kwestionują zasady paradygmatu wykładni prawa i w wielu orzeczeniach pośrednio lub wprost twierdzą, że:
– dopuszczalne jest orzecznictwo na podstawie nienormatywnych fikcji prawa,
– dopuszczalne jest orzecznictwo na podstawie wnioskowania contra legem,
– dopuszczalne jest orzecznictwo retroaktywne,
– dopuszczalne jest ignorowanie wykładni pierwszego stopnia na rzecz wykładni celowościowej.
Będziemy bardzo wdzięczni Pani Pierwszej Prezes Sądu Najwyższego za zajęcie jednoznacznego stanowiska w przedmiotowym zakresie, co może stanowić doniosły wkład w utrwalanie elementarnych wartości kultury prawnej w procesie zarówno orzekania, jak i stosowania prawa.
Na koniec kolejny raz muszę odnieść się do kwestii, którą Pani Prezes podniosła na samym wstępie odpowiedzi, iż podniesione przeze mnie zagadnienia problemowe zostały już zgłoszone w dokumencie: „Uwagi o stwierdzonych lukach i nieprawidłowościach” w 2015 roku.
Czytając powyższą odpowiedź posiadam nieodparte wrażenie o poruszaniu się w sferze dwóch zupełnie różnych zagadnień, ponieważ odrębną sprawą jest to jaką treść będzie zawierał ewentualnie znowelizowany w przyszłości przepis regulujący zasady wypłaty ryczałtów noclegowych, natomiast zupełnie odrębną kwestią jest fakt, że obecna treść przedmiotowego (§9 ust. 4 rozporządzenia MPiPS z 2002 roku) oraz §16 rozporządzenia MPiPS z 2013 roku jest wyjątkowo klarowna.
Przepis ten stanowi: „Za nocleg podczas podróży zagranicznej pracownikowi przysługuje zwrot kosztów w wysokości stwierdzonej rachunkiem, w granicach limitu określonego w poszczególnych państwach w załączniku do rozporządzenia. 2. W razie nieprzedłożenia rachunku za nocleg, pracownikowi przysługuje ryczałt w wysokości 25% limitu, o którym mowa w ust. 1. Ryczałt ten nie przysługuje za czas przejazdu”. 4. Przepisów ust. 1 i 2 nie stosuje się, jeżeli pracodawca lub strona zagraniczna zapewniają pracownikowi bezpłatny nocleg”.
Tymczasem nocleg w kabinie jest niewątpliwie bezpłatny, ponieważ kierowcy nie ponoszą jakiegokolwiek kosztu i wypłata ryczałtu noclegowego musiałaby stanowić formę przysporzenia aktywów, co byłoby sprzeczne ze wskazanym powyżej stanowiskiem Pani Prezes wyrażonym w przytoczonym komentarzu Pani profesor do Kodeksu Pracy.
Doceniamy, więc starania Biura Studiów i Analiz Sądu Najwyższego, ale jako obywatel wolałbym, aby prace biura skierowane zostały na rozwiązywaniu prawdziwych problemów orzecznictwa SN w sprawach ryczałtowych takich jak naruszanie zasad wykładni prawa, a nie na pozorowanych pracach w zakresie rozjaśnienia tego, co jest (mówiąc kolokwialnie) „jasne jak słońce”. Treść normy jest jasna i klarowna, a ewentualne wątpliwości wynikają z nieprzestrzegania przez sądy paradygmatu wykładni prawa. W moim przekonaniu należy skoncentrować się na poprawie tego co szwankuje, a nie na poprawie tego, co już i tak już zostało określone prawidłowo. Poprawie powinien w mojej ocenie podlegać proces stosowania paradygmatu prawa, a nie przepis, który jest klarowny. Na potwierdzenie słuszności mojej tezy przedstawię argument, że bez poprawy stosowania przez sądy zasad wykładni prawa, nie ma najmniejszego znaczenia zmiana treści normy, ponieważ niezależnie jakaby ona była, to nadal będzie podlegała różnorodnej interpretacji wobec błędów wykładni prawa w poszczególnych sądach. Należy się skupić na poprawie źródła problemu, a nie jego pochodnych.
Niemniej jednak serdecznie dziękuję Pani Profesor za odpowiedź i wszczęcie postępowania wyjaśniającego w trybie art. 60 Ustawy o Sądzie Najwyższym i uprzejmie proszę o przekazanie informacji, co do efektów ustaleń w przedmiotowym zakresie. Podobnie jak Pani Prezes uważamy wszczęcie przedmiotowego postępowania za krok w pełni uzasadniony poważnymi rozbieżnościami w orzecznictwie sądów. Nie może bowiem być tak, że na gruncie treści jednego przepisu zarówno w orzecznictwie Sądu Najwyższego, jak i sądów powszechnych występują skrajnie drastyczne rozbieżności.
Zwłaszcza niedopuszczalna jest sytuacja, w której jedna grupa sądów powszechnych (oddalających wypłatę ryczałtów noclegowych) wykazuje pośrednio innym sądom powszechnym (zasądzającym wypłatę ryczałtów noclegowych a pośrednio także Sądowi Najwyższemu) naruszenie zasad wykładni prawa oraz naruszanie konstytutywnych instrumentów zasad orzecznictwa w wyrokach.
Proszę zwrócić uwagę, że przedmiotowy spór występujący pomiędzy sądami to nie jest spór o taką czy inną interpretację poszczególnej normy, ale spór o charakterze fundamentalnym – spór o to, czy w polskim systemie prawny obowiązują podstawowe wartości oraz podstawowe instrumenty prawne takie jak zakaz orzecznictwa retroaktywnego wydawanego na podstawie wnioskowania contra legem, w prawnie relewantnych stanach kontradyktorycznych.
Moim skromnym zdaniem, obecny spór pomiędzy sądami sprowadza się do oczywistego dysonansu pomiędzy grupą sądów oddalających powództwa o wypłatę ryczałtów na podstawie zastosowania elementarnych zasad wykładni prawa i prawoznawstwa, a drugą grupą sądów, które zasądzają wypłatę ryczałtów noclegowych z pominięciem tychże fundamentalnych prawideł wykładni prawa, być może wyczerpując przesłanki art. 231 kk – co pozostawiam pod rozwagę szanownej Pani Prezes.
Będę szczerze wdzięczny za odpowiedź Pani Prezes.
Mariusz Miąsko
Do wiadomości:
1. Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka
2. Kancelaria Prezydenta RP
3. Ministerstwo Sprawiedliwości
4. Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa
5. Rzecznik Dyscyplinarny Sądu Najwyższego
6. Komisja Europejska
O ryczałtach za nocleg kierowców w kontekście Uchwały Siedmiu Sędziów z 12 czerwca 2014 r.
przeczytać można pod adresem:
1) Ryczałt za nocleg kierowców. Czy sędziowie z SN popełnili błąd?
2) Ogromne roszczenia kierowców spowodują masowe likwidacje firm transportowych?
3) Komentarz do uzasadnienia uchwały 7 Sędziów SN w sprawie ryczałtów za noclegi
4) Odpowiedzialność karna i finansowa zarządów firm za unikanie wypłaty ryczałtów za nocleg
6) Ryczałt za nocleg należy się jedynie za realnie poniesione koszty!!!
7) Dlaczego Uchwała SN ws. ryczałtów za nocleg i jej uzasadnienie są korzystne dla przedsiębiorców?
8) Realny charakter ryczałtu za nocleg – silny argument procesowy
9) Ryczałty za nocleg – kolejny argument potwierdzający bezzasadność roszczeń
10) Korzystne wyroki Sądów oraz stanowisko PIP w zakresie ryczałtów za nocleg
11) Ryczałty za nocleg kolejne przypadki argumentacji procesowej Pozwanych i Powodów
12) Ryczałt noclegowy nienależny na prywatnych parkingach
13) Czy orzeczenia SN w sprawie ryczałtów za nocleg są niekonstytucyjne?
15) O rozumieniu przez SN nieodpłatnego noclegu jako odpłatnego cd.
16) Cudowne rozmnożenie ryczałtów za nocleg w Sądzie Okręgowym w Toruniu
17) Szokujące stanowisko w sprawie ryczałtów noclegowych
18) Wybitny profesor prawa pracy krytycznie o ryczałtach noclegowych
19) Dlaczego kolejne sądy oddalają powództwa o ryczały za nocleg?
20) Następny Sąd Pracy mówi ryczałtom za nocleg: „nie”
Z korespondencją dotyczącą niniejszej kwestii można zapoznać się pod adresem:
1) Wniosek o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego wobec sędziów SN
Kancelaria Prawna Viggen sp.j. poprowadzi dla pracodawców każdy proces przed Sądami Pracy z tytułu:
- ryczałtów za noclegi,
- godzin nadliczbowych,
- diet,
- dyżurów itp.
Dodatkowo:
– przeanalizujemy, doradzimy i sporządzimy regulaminy:
- wynagradzania/pracy,
- umowy,
- dokumenty o warunkach zatrudnienia itp.
Szczegóły pod nr tel.: 509 982 577,
(12) 637-24-57
e-mail: biuro1@viggen.pl
1. Komentarz Gersdorf Małgorzata Maria, Raczkowski Michał, Rączka Krzysztof Autor komentarza do dz. TRZECI roz. I art. 77[5]: Krzysztof Rączka
2. „Podróż służbowa” – Monitor Prawniczy 2004, Nr 8
3. „Diety czy wynagrodzenie? – Reperkusje uchwały Sądu Najwyższego z 12 czerwca 2014 r., II PZP 1/14 w sferze polityki płacowej w polskim sektorze międzynarodowego transportu drogowego” – Praca i Zabezpieczenie Społeczne, Styczeń 2015 r.
http://kancelariaprawnaviggen.pl//news/484/40/PILNE-Sad-Najwyzszy-analizuje-spojnosc-wyrokow-dot-ryczaltow-noclegowych-Czy-dojdzie-do-zmiany-orzecznictwa/
