Rozwój sztucznej inteligencji zrewolucjonizował wiele branż, w tym sektor finansowy. Coraz więcej instytucji bankowych wdraża rozwiązania oparte na AI, by usprawnić obsługę klienta, zarządzanie ryzykiem, analizę danych czy wykrywanie nadużyć. Nowoczesne technologie stają się integralną częścią nowoczesnej bankowości, co rodzi jednak szereg wyzwań natury prawnej. W jaki sposób banki wykorzystują AI w codziennym funkcjonowaniu? Jakie zagrożenia i ryzyka wiążą się z implementacją takich rozwiązań i jak wygląda kompleksowa obsługa prawna banków w zakresie sztucznej inteligencji?
Sztuczna inteligencja w bankach – zastosowanie AI w instytucjach finansowych
Wykorzystanie sztucznej inteligencji w bankowości stało się już standardem – od obsługi klienta po zaawansowaną analitykę. Jednym z najbardziej rozpowszechnionych przykładów wykorzystania AI przez banki są chatboty i voiceboty, które umożliwiają automatyzację komunikacji z klientami, skracając czas oczekiwania na odpowiedź i odciążając pracowników infolinii.
AI wykorzystywana jest również do analizy danych finansowych – zarówno tych pochodzących od klientów indywidualnych, jak i przedsiębiorstw. Algorytmy uczące się na podstawie historii transakcji umożliwiają precyzyjne profilowanie klientów i dostosowywanie ofert produktów bankowych. Banki korzystają także z AI do oceny zdolności kredytowej, przewidywania ryzyka kredytowego i automatyzacji decyzji kredytowych. W podobny sposób sztuczna inteligencja wykorzystywana jest w firmach faktoringowych.
Coraz powszechniejsze staje się także stosowanie sztucznej inteligencji w obszarze przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz wykrywaniu podejrzanych transakcji. Dzięki zaawansowanej analizie wzorców zachowań klientów, systemy oparte na AI są w stanie błyskawicznie wykrywać anomalie i informować o potencjalnych zagrożeniach, zanim zostaną one zrealizowane. Wyniki pracy AI w tym zakresie zawsze podlegają weryfikacji pracowników, najczęściej jest to weryfikacja dwu-, a nawet trzyetapowa. Jednak dzięki wstępnej selekcji setki tysięcy przelewów zlecanych w ciągu doby, praca specjalistów jest o wiele mniej obciążona kosztami.
Zarządzanie portfelami inwestycyjnymi, dynamiczne ustalanie cen produktów bankowych czy automatyzacja procesów compliance to kolejne przykłady, w których AI wspiera codzienną działalność instytucji finansowych. W przypadku procesów compliance AI wspiera monitorowanie, kontrolowanie i przeciwdziałanie błędom pracowników, a także ewentualnych nadużyć.
AI w bankowości – wyzwania natury prawnej
Wykorzystanie AI przez banki musi odbywać się w zgodzie z obowiązującymi regulacjami prawnymi, które w ostatnich latach dynamicznie się rozwijają. W pierwszej kolejności należy tu wspomnieć RODO – w kontekście przetwarzania danych osobowych, a także AI Act – czyli Akt o Sztucznej Inteligencji, który zaczął obowiązywać w państwach UE od 2025 roku.
Spośród najważniejszych wyzwań prawnych warto wymienić:
- transparentność działania algorytmów – decyzje podejmowane przez AI, zwłaszcza w zakresie oceny zdolności kredytowej czy wykrywania oszustw, muszą być zrozumiałe i możliwe do uzasadnienia
- ochrona danych osobowych i profilowanie – zgodnie z RODO klient ma prawo wiedzieć, w jaki sposób jego dane są przetwarzane i na jakiej podstawie podejmowane są decyzje. Profilowanie klientów przez AI może być legalne tylko wtedy, gdy spełnione są określone warunki, w tym istnienie podstawy prawnej i zapewnienie odpowiednich zabezpieczeń
- równe traktowanie klientów – AI nie może faworyzować lub dyskryminować klientów na podstawie cech niedozwolonych, jak płeć, wiek, pochodzenie czy niepełnosprawność
- etyka i odpowiedzialność – kto ponosi odpowiedzialność za błędną decyzję podjętą przez AI? Czy bank, dostawca oprogramowania, a może nikt, bo system był „autonomiczny”? Odpowiedź na te pytania wymaga solidnego przygotowania prawnego i stworzenia odpowiednich procedur oraz umów
- audyt i monitoring systemów AI – AI Act wymaga m.in. prowadzenia audytów i zapewnienia zgodności systemów wysokiego ryzyka z przepisami prawa
Wszystko to sprawia, że instytucje bankowe potrzebują wsparcia nie tylko technologicznego, ale przede wszystkim prawnego – po to, by wdrożenie AI było nie tylko efektywne, ale też bezpieczne i zgodne z literą prawa.
Obsługa prawna banków w zakresie AI – wsparcie instytucji finansowej przez Kancelarię Prawną Viggen
Obsługa prawna w zakresie sztucznej inteligencji to obecnie jedna z kluczowych usług świadczonych przez Kancelarię Prawną Viggen dla banków i instytucji finansowych. Nasze wsparcie obejmuje kompleksowe działania w obszarze prawnym i regulacyjnym, które umożliwiają bezpieczne wdrażanie i użytkowanie technologii opartych na AI.
Obsługa prawna banków w zakresie AI obejmuje:
- przeprowadzanie audytów zgodności systemów AI z przepisami RODO, AI Act oraz innymi regulacjami europejskimi i krajowymi
- tworzeniu procedur i polityk regulujących korzystanie ze sztucznej inteligencji w organizacji – od analizy ryzyka po dokumentację wewnętrzną
- opracowywanie umów z dostawcami rozwiązań AI – z uwzględnieniem kwestii odpowiedzialności, praw autorskich, przetwarzania danych i audytowalności systemów
- bieżącą obsługę prawną projektów AI – doradzamy na każdym etapie, od koncepcji, przez wdrożenie, aż po funkcjonowanie systemu
- szkolenia dla pracowników i kadry zarządzającej – z zakresu prawnych aspektów korzystania z AI, zgodności z RODO, AI Act i etyki algorytmicznej
Dzięki współpracy z naszą kancelarią banki zyskują nie tylko pewność zgodności z przepisami, ale także realne wsparcie w rozwoju innowacyjnych projektów technologicznych. Obsługa prawna AI to inwestycja w bezpieczeństwo prawne, reputację i zrównoważony rozwój całej instytucji finansowej.
Zaufaj specjalistom z największym doświadczeniem w obsłudze sektora finansowego w zakresie AI w Polsce – powierz obsługę prawną w zakresie AI Kancelarii Prawnej Viggen.